Odszkodowanie od sprawcy przestępstwa to forma rekompensaty finansowej, jaką ofiara przestępstwa może otrzymać za poniesione szkody materialne, moralne lub zdrowotne. Przestępstwa, które mogą prowadzić do roszczeń o odszkodowanie, obejmują m.in. kradzież, rozbój, zniszczenie mienia, oszustwo, a także przestępstwa przeciwko zdrowiu i życiu, takie jak pobicie czy gwałt.
Jak uzyskać odszkodowanie od sprawcy przestępstwa?
W trakcie postępowania karnego przeciwko sprawcy przestępstwa, ofiara może złożyć powództwo cywilne w procesie karnym, domagając się odszkodowania. Wówczas sąd, który rozstrzyga o winie sprawcy, może jednocześnie zasądzić obowiązek naprawienia szkody.
Ofiara może również zdecydować się na osobne postępowanie cywilne, czyli pozew cywilny przeciwko sprawcy przestępstwa, domagając się odszkodowania w sądzie cywilnym. W takim przypadku nie jest konieczne zakończenie postępowania karnego, ale wyrok skazujący sprawcę może stanowić dowód w postępowaniu cywilnym.
W procesie karnym, sąd może orzec obowiązek naprawienia szkody (art. 46 Kodeksu karnego). Oznacza to, że sprawca zostaje zobowiązany do zapłacenia odszkodowania za szkody materialne lub zadośćuczynienia za krzywdę moralną. Obejmuje to zarówno koszty związane z utratą mienia, jak i leczeniem, rehabilitacją czy cierpieniem psychicznym ofiary.
Zadośćuczynienie za krzywdę niematerialną.
•W przypadku przestępstw, które spowodowały uszczerbek na zdrowiu psychicznym lub fizycznym (np. w przypadku przemocy fizycznej, psychicznej, przestępstw seksualnych), ofiara może domagać się zadośćuczynienia za krzywdę niematerialną. Sąd ocenia rozmiar cierpienia oraz długotrwałe skutki przestępstwa dla ofiary, a na tej podstawie ustala wysokość zadośćuczynienia.
Po zasądzeniu odszkodowania, jeśli sprawca przestępstwa nie zapłaci dobrowolnie, ofiara może złożyć wniosek o egzekucję komorniczą. Komornik może zająć majątek sprawcy (np. wynagrodzenie, rachunki bankowe) w celu wyegzekwowania należnej kwoty.
Kiedy odszkodowanie od sprawcy przestępstwa nie zostaje wyegzekwowane, można się domagać świadczenia z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym.
Jeśli sprawca przestępstwa nie jest w stanie zapłacić odszkodowania (np. z powodu braku majątku), ofiara przestępstwa może ubiegać się o świadczenie kompensacyjne z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Fundusz ten wypłaca pomoc finansową, gdy sprawca nie może pokryć szkód lub nie jest możliwe jego ustalenie.
Za co można domagać się odszkodowania od przestępcy?
Przede wszystkim roszczenie może dotyczyć takich zdarzeń jak:
•Zniszczenie lub utrata mienia (np. kradzież, zniszczenie samochodu),
•Koszty naprawy zniszczonych przedmiotów,
•Koszty leczenia i rehabilitacji związane z uszczerbkiem na zdrowiu,
•Utrata dochodów (np. gdy ofiara nie mogła pracować z powodu odniesionych obrażeń).
•Ból i cierpienie psychiczne wynikające z traumatycznego zdarzenia,
•Uszczerbek na zdrowiu psychicznym, np. PTSD (zespół stresu pourazowego) po brutalnym przestępstwie,
•Zadośćuczynienie za naruszenie nietykalności cielesnej lub godności.
Jaka może być wysokość odszkodowania od sprawcy przestępstwa?:
Wysokość odszkodowania zależy od rodzaju szkody i jej zakresu. W przypadku szkód materialnych (np. zniszczone mienie), odszkodowanie może obejmować rzeczywiste koszty naprawy lub wartość utraconego mienia. W przypadku szkód niematerialnych (zadośćuczynienia za krzywdę), sąd ocenia indywidualnie rozmiar cierpienia ofiary i skutki przestępstwa dla jej życia, co wpływa na wysokość rekompensaty. Odszkodowanie od sprawcy przestępstwa jest ważnym elementem rekompensaty dla ofiar, pozwalając im na częściowe przywrócenie równowagi po doznanych stratach. Mogą oni dochodzić swoich praw zarówno w postępowaniu karnym, jak i cywilnym, a w przypadku trudności z odzyskaniem odszkodowania, mają prawo skorzystać z dodatkowych funduszy pomocowych.
Skorzystanie z usługi pomocy prawnej realizowanej przez adwokata może okazać się niezbędna w celu zabezpieczenia swoich roszczeń
Jeśli potrzebujesz pomocy skontaktuj się z Naszą Kancelarią.
