Czym jest zachowek?
Zachowek to instytucja prawna chroniąca najbliższych członków rodziny spadkodawcy, którzy zostali pominięci w testamencie lub otrzymali mniejszą część spadku niż wynikałoby to z przepisów ustawowych. Zachowek ma na celu zapewnienie minimalnego udziału w majątku po zmarłym. Osoby uprawnione do zachowku to zazwyczaj dzieci, małżonek oraz rodzice spadkodawcy, o ile w danym przypadku nie są oni wyłączeni od dziedziczenia.
Czy roszczenie o zachowek się przedawnia?
Tak, roszczenie o zachowek podlega przedawnieniu. Zgodnie z art. 1007 § 1 Kodeksu cywilnego, termin przedawnienia wynosi:
- 5 lat od dnia ogłoszenia testamentu – jeśli zachowek wynika z testamentu,
- 5 lat od otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy) – jeśli zachowek wynika z dziedziczenia ustawowego.
Po upływie tego terminu osoba uprawniona do zachowku traci prawo do skutecznego dochodzenia swoich roszczeń w sądzie. Warto więc działać szybko i w razie potrzeby skonsultować się z prawnikiem.
Przykład przedawnienia roszczenia o zachowek
Przykład: Pan Jan zmarł 1 stycznia 2020 roku, a jego testament został ogłoszony 1 marca 2020 roku. Syn pana Jana, pominięty w testamencie, ma czas na dochodzenie zachowku do 31 grudnia 2025 roku. Jeśli nie podejmie działań przed tym terminem, jego roszczenie ulegnie przedawnieniu.
W przypadku przedawnienia termin co do zasady kończy się wraz z ostatnim dniem roku kalendarzowego, o ile okres przedawnienia nie wynosi mniej niż dwa lata.
Jak przerwać bieg przedawnienia?
Aby przerwać bieg przedawnienia roszczenia o zachowek, należy podjąć działania, które formalnie zgłoszą roszczenie wobec spadkobierców. Można to zrobić poprzez:
- wystąpienie do sądu z pozwem o zapłatę zachowku,
- wezwanie spadkobierców do zapłaty w formie pisemnej, co jednak w praktyce nie przerywa przedawnienia, jeśli nie zostanie poparte działaniem sądowym.
Najskuteczniejszym sposobem przerwania biegu przedawnienia jest wniesienie pozwu o zapłatę zachowku.
Jakie są koszty związane z dochodzeniem zachowku?
Dochodzenie zachowku może wiązać się z następującymi kosztami:
- Opłata sądowa: Wynosi 5% wartości dochodzonego roszczenia, np. jeśli zachowek wynosi 50 000 zł, opłata sądowa to 2 500 zł.
- Koszty opinii biegłych: Jeśli konieczna jest wycena składników majątku, koszty te mogą wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych.
- Honorarium adwokata: Koszty pomocy prawnej zależą od skomplikowania sprawy i indywidualnych ustaleń.
Warto pamiętać, że w przypadku wygrania sprawy, sąd może obciążyć przeciwnika kosztami procesu.
Jak adwokat może pomóc w sprawach o zachowek?
Adwokat może znacząco ułatwić dochodzenie roszczeń o zachowek, oferując pomoc w:
- analizie sytuacji prawnej i oszacowaniu przysługującego zachowku,
- przygotowaniu wezwań do zapłaty oraz pozwu o zachowek,
- reprezentowaniu w postępowaniu sądowym,
- negocjacjach z pozostałymi spadkobiercami w celu polubownego rozwiązania sporu.
Dzięki wsparciu adwokata możliwe jest skuteczne dochodzenie swoich praw oraz uniknięcie błędów proceduralnych, które mogłyby uniemożliwić uzyskanie należnego zachowku.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
