Wielu właścicieli nieruchomości, a także osób użytkujących domy, mieszkania czy działki, obawia się, że brak aktu własności uniemożliwia im dochodzenie roszczeń za szkody górnicze. W rzeczywistości jednak to mit – brak aktu własności nie przekreśla prawa do odszkodowania, jeśli spełnione są inne warunki formalne. Warto wiedzieć, jak w takiej sytuacji postępować i jak zabezpieczyć swoje interesy.

Co decyduje o prawie do zgłoszenia szkody górniczej?

Podstawą prawną odpowiedzialności kopalni jest art. 144 ustawy – Prawo geologiczne i górnicze. Przepis ten nie uzależnia prawa do odszkodowania od posiadania aktu własności, lecz od tego, czy dana osoba doznała szkody w związku z ruchem zakładu górniczego.

Oznacza to, że roszczenie przysługuje:

  • właścicielowi nieruchomości,
  • użytkownikowi wieczystemu,
  • dzierżawcy (w określonych przypadkach),
  • osobie faktycznie władającej nieruchomością (np. w drodze darowizny, spadku, nieformalnej umowy).

Wystarczy udowodnić, że nieruchomość znajduje się we władaniu zgłaszającego i że poniósł on szkodę – np. poprzez dokumenty potwierdzające użytkowanie, rachunki, faktury, decyzje administracyjne.

Czy brak wpisu do księgi wieczystej wyklucza odszkodowanie?

Nie. Brak wpisu w księdze wieczystej nie uniemożliwia zgłoszenia szkody – jednak utrudnia postępowanie dowodowe. W takiej sytuacji kancelaria pomaga w przygotowaniu alternatywnych dowodów, takich jak:

  • akt darowizny lub testament (nawet jeśli nie został jeszcze ujawniony w KW),
  • zaświadczenia ze spółdzielni mieszkaniowej, gminy lub starostwa,
  • faktury za remonty lub media wystawione na zgłaszającego,
  • zeznania świadków potwierdzające zamieszkanie lub faktyczne użytkowanie.

W razie potrzeby można równolegle prowadzić postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku lub założenie księgi wieczystej, a roszczenie o odszkodowanie zgłosić już w międzyczasie.

Jakie dokumenty mogą zastąpić akt własności?

W praktyce, jeśli nie posiadasz aktu własności, ale korzystasz z nieruchomości, możesz posłużyć się:

  • decyzją o nabyciu spadku lub poświadczeniem dziedziczenia,
  • umową darowizny, umową przedwstępną, umową dzierżawy,
  • fakturami lub rachunkami wystawionymi na Twoje nazwisko,
  • zaświadczeniem o zameldowaniu lub zamieszkiwaniu,
  • protokołem szkody sporządzonym przez kopalnię, w którym jesteś wskazany jako użytkownik.

Ważne, by wykazać związek osobisty i ekonomiczny z nieruchomością – to wystarczająca podstawa, by domagać się rekompensaty.

Jak może pomóc adwokat, jeśli nie posiadasz aktu własności?

Adwokat od szkód górniczych z Katowic pomoże ustalić, czy posiadasz wystarczające podstawy do zgłoszenia szkody. Może również:

  • przygotować alternatywną dokumentację potwierdzającą Twoje prawo do nieruchomości,
  • wystąpić do sądu o zabezpieczenie roszczenia lub jego dochodzenie,
  • pomóc równolegle uregulować stan prawny nieruchomości (np. postępowanie spadkowe),
  • wystąpić w Twoim imieniu do kopalni lub SRK, niezależnie od formalnych braków,
  • przygotować wniosek o wypłatę zaliczki na remont w pilnych przypadkach.

Dzięki wsparciu kancelarii nawet osoby nieposiadające jeszcze uregulowanego stanu prawnego mogą skutecznie uzyskać naprawę szkody lub odszkodowanie.

Przykład: córka zamieszkała w domu po zmarłych rodzicach – bez KW, ale z odszkodowaniem

Pani Anna z Rudy Śląskiej zamieszkała w domu po zmarłych rodzicach. Nie miała aktu własności ani przeprowadzonego postępowania spadkowego. Po zauważeniu pęknięć na ścianach zgłosiła się do adwokata. Kancelaria przygotowała zgłoszenie szkody, załączając akt zgonu rodziców, zaświadczenie o zameldowaniu oraz faktury za opłaty. Kopalnia uznała roszczenie i wypłaciła 41 000 zł tytułem naprawy szkody – bez konieczności wcześniejszego regulowania księgi wieczystej.

Powiązane wpisy