Po rozwodzie jednym z najczęstszych tematów sporu między byłymi małżonkami pozostaje wysokość alimentów na dziecko. Choć orzeczenie sądu określa konkretną kwotę świadczenia, nie jest ona ustalana raz na zawsze. Jeśli sytuacja życiowa osoby zobowiązanej do alimentacji ulegnie zmianie, może wystąpić o ich obniżenie. W niniejszym artykule omówiono, kiedy można złożyć pozew o obniżenie alimentów, jak przygotować się do sprawy oraz jakie mogą być jej skutki.
W jakich sytuacjach można domagać się obniżenia alimentów?
Podstawę prawną do zmiany wysokości alimentów stanowi art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przepis ten przewiduje możliwość zmiany wcześniejszego orzeczenia lub umowy alimentacyjnej w razie istotnej zmiany stosunków.
Przesłanki do obniżenia alimentów mogą dotyczyć zarówno osoby zobowiązanej, jak i uprawnionej do alimentów:
- utrata pracy lub znaczące obniżenie dochodów
- pogorszenie stanu zdrowia osoby zobowiązanej (np. niezdolność do pracy)
- pojawienie się nowych obowiązków alimentacyjnych (np. narodziny kolejnego dziecka)
- osiąganie dochodów przez dziecko lub zmniejszenie jego usprawiedliwionych potrzeb
- zmiana sytuacji majątkowej rodzica sprawującego opiekę nad dzieckiem (np. nowy związek)
Każdy przypadek oceniany jest indywidualnie przez sąd. Wnioskodawca musi udowodnić, że zmiana jest istotna i trwała, a nie tymczasowa.
Jak przygotować pozew o obniżenie alimentów i jakie dowody załączyć?
Pozew o obniżenie alimentów należy złożyć do sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. Może to zrobić osoba zobowiązana do alimentów lub jej pełnomocnik.
W pozwie należy zawrzeć:
- oznaczenie stron i dotychczasową wysokość alimentów
- propozycję nowej kwoty oraz uzasadnienie jej wysokości
- informację, od jakiego momentu nowa kwota miałaby obowiązywać
Do pozwu należy dołączyć dokumenty potwierdzające zmianę sytuacji, np.:
- zaświadczenie o dochodach lub ich utracie
- dokumentację medyczną
- dowody na nowe zobowiązania finansowe (np. umowy kredytowe, akt urodzenia nowego dziecka)
- rachunki i faktury wykazujące zmniejszenie kosztów utrzymania dziecka
Jeżeli sąd uzna, że zmiana rzeczywiście zaistniała, może obniżyć alimenty od momentu wniesienia pozwu lub od późniejszej daty.
Ile kosztuje sprawa o obniżenie alimentów?
Postępowanie o obniżenie alimentów, podobnie jak inne sprawy alimentacyjne, jest wolne od opłat sądowych. Oznacza to, że nie trzeba wnosić opłaty od pozwu.
Jedynym kosztem może być pomoc prawna – w kancelarii adwokackiej standardowy koszt to:
- wstępna analiza sprawy – bezpłatna
- konsultacja – 300–500 zł
- prowadzenie sprawy – ustalane indywidualnie w zależności od skomplikowania
W niektórych sytuacjach możliwe jest złożenie wniosku o zwolnienie z kosztów zastępstwa procesowego, jeśli strona nie jest w stanie ponieść ich bez uszczerbku dla utrzymania siebie i rodziny.
Jakie mogą być skutki obniżenia alimentów?
Pozytywne rozstrzygnięcie skutkuje nowym orzeczeniem, w którym sąd wskazuje zmienioną wysokość świadczenia alimentacyjnego. Orzeczenie ma moc od chwili wskazanej w wyroku – co do zasady od momentu złożenia pozwu.
Obniżenie alimentów nie oznacza ich zniesienia. Rodzic nadal pozostaje zobowiązany do wspierania dziecka, ale w niższym zakresie. Zmiana nie ma charakteru ostatecznego – w przyszłości możliwy jest ponowny wniosek o podwyższenie lub kolejne obniżenie świadczenia, jeśli zajdą nowe okoliczności.
W przypadku rażącego nieuzasadnienia wniosku sąd może obciążyć stronę kosztami zastępstwa procesowego drugiej strony. Dlatego warto dobrze przygotować się do postępowania i mieć solidne dowody.
Jak może pomóc adwokat w sprawie o obniżenie alimentów?
Sprawy o obniżenie alimentów bywają trudne, zwłaszcza jeśli druga strona stanowczo się sprzeciwia. Adwokat w sprawach rodzinnych może znacząco ułatwić przejście przez procedurę, m.in. poprzez:
- ocenę zasadności roszczenia i ryzyk procesowych
- przygotowanie pozwu wraz z kompletem załączników
- reprezentację przed sądem i prowadzenie negocjacji z drugą stroną
- złożenie wniosków o dowody, np. przesłuchanie świadków czy zażądanie dokumentów
Adwokat z Katowic zapewni indywidualne podejście i wsparcie merytoryczne, dzięki czemu sprawa zostanie przeprowadzona sprawnie i zgodnie z interesem klienta.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
