Przemoc domowa to jedno z najpoważniejszych przestępstw, z jakimi borykają się organy ścigania w Polsce. Ofiarami znęcania się najczęściej są najbliżsi – współmałżonkowie, dzieci, osoby starsze i zależne. Polskie prawo przewiduje surowe sankcje za znęcanie się fizyczne, psychiczne lub ekonomiczne nad członkiem rodziny, a działania sprawcy mogą prowadzić do bezwzględnego pozbawienia wolności. W artykule przedstawiono, co dokładnie grozi za znęcanie się nad bliskimi, jakie są procedury ścigania oraz jak może pomóc obrońca w sprawach karnych.

Jakie przepisy regulują odpowiedzialność za znęcanie się nad rodziną?

Znęcanie się nad członkiem rodziny zostało uregulowane w art. 207 § 1 Kodeksu karnego, który przewiduje karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Jeśli jednak sprawca działa ze szczególnym okrucieństwem, zagrożenie karą wzrasta – zgodnie z art. 207 § 2 k.k. do 10 lat. Natomiast jeśli następstwem znęcania się jest targnięcie się ofiary na życie lub jej śmierć, kara może wynosić od 2 do 12 lat pozbawienia wolności (art. 207 § 3 k.k.).

W rozumieniu ustawy, znęcanie może przybierać formę:

• fizyczną – bicie, popychanie, szarpanie, przemoc seksualna,
• psychiczną – zastraszanie, poniżanie, izolowanie, groźby,
• ekonomiczną – ograniczanie dostępu do pieniędzy, kontrolowanie wydatków, zabieranie pensji,
• emocjonalną – kontrolowanie, obwinianie, wmawianie winy.

Znęcanie się może mieć charakter ciągły lub jednorazowy, jeśli jego intensywność była znaczna. Sprawcą może być zarówno mąż, żona, partner, rodzic, jak i dorosłe dziecko wobec starszych członków rodziny.

Jak wygląda postępowanie karne w sprawach o znęcanie się?

Postępowanie najczęściej rozpoczyna się na skutek zawiadomienia złożonego przez ofiarę, sąsiadów, szkołę, lekarza lub służby interwencyjne. Policja może zatrzymać sprawcę na 48 godzin, a prokurator wystąpić z wnioskiem o tymczasowe aresztowanie. Coraz częściej stosuje się również nakaz opuszczenia wspólnego mieszkania lub zakaz zbliżania się do ofiary.

W toku śledztwa prokuratura zbiera dowody: zeznania świadków, obdukcje lekarskie, dokumentację medyczną, nagrania, wiadomości SMS, korespondencję. Kluczowe znaczenie ma wiarygodność zeznań oraz ich spójność. Po zakończeniu śledztwa prokurator wnosi akt oskarżenia do sądu karnego.

Jakie są możliwe kary za znęcanie się nad bliskimi?

Wymiar kary zależy od charakteru przestępstwa oraz okoliczności łagodzących lub obciążających. Możliwe są m.in.:

• kara pozbawienia wolności – od 3 miesięcy do 5, 10 lub 12 lat,
• zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym,
• zakaz zbliżania się do określonej osoby,
• obowiązek opuszczenia wspólnego mieszkania,
• kurator sądowy – w przypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary,
• obowiązek leczenia odwykowego, psychiatrycznego lub psychoterapii.

W przypadku znęcania się nad osobą nieporadną ze względu na wiek, stan zdrowia lub niepełnosprawność, sądy stosują surowsze kary. W praktyce, nawet w przypadku braku wcześniejszej karalności, sądy często orzekają kary bezwzględnego więzienia.

Jakie są koszty prowadzenia sprawy o znęcanie się?

W sprawach o przemoc domową kluczowe jest szybkie uzyskanie pomocy prawnej. Koszty pomocy adwokata w sprawach karnych obejmują zwykle:

• wstępną analizę sprawy – bezpłatną,
• konsultację – 300–500 zł,
• prowadzenie sprawy na etapie śledztwa – indywidualnie ustalane,
• reprezentację w sądzie – osobno rozliczaną lub w ramach umowy ryczałtowej.

Koszt konsultacji zazwyczaj odlicza się od wynagrodzenia za dalsze prowadzenie sprawy. Ze względu na złożoność i delikatność tego rodzaju spraw, wielu klientów decyduje się na kompleksową obsługę prawną już od momentu pierwszego wezwania na policję.

Jak może pomóc adwokat w sprawach o znęcanie się?

Obrońca w sprawach karnych podejmuje działania zmierzające do ochrony praw osoby oskarżonej, niezależnie od emocjonalnego charakteru zarzutów. Pomoc adwokata może obejmować:

• udział w przesłuchaniu podejrzanego,
• analizę dowodów przedstawionych przez prokuratora,
• wnioskowanie o przesłuchanie świadków lub innych dowodów obrony,
• zaskarżenie tymczasowego aresztowania lub innych środków zapobiegawczych,
• obronę przed sądem w postępowaniu głównym,
• wnioskowanie o warunkowe umorzenie lub nadzwyczajne złagodzenie kary,
• udział w postępowaniu mediacyjnym, jeśli ofiara wyraża taką wolę.

Adwokat z Katowic w sprawach o przemoc domową może zapewnić profesjonalną i skuteczną obronę, z zachowaniem najwyższych standardów dyskrecji i rzetelności. Nawet jeśli zarzuty wydają się jednoznaczne, to rolą obrońcy jest wykazanie ewentualnych nieścisłości, sprzeczności w zeznaniach lub okoliczności łagodzących, które mogą znacząco wpłynąć na rozstrzygnięcie sprawy.