W dobie powszechnych smartfonów i kamer coraz częściej pojawiają się pytania o legalność nagrywania innych osób – zwłaszcza w relacjach sąsiedzkich. Czy sąsiad może Cię nagrywać bez Twojej zgody? Czy może przekazać nagranie policji jako dowód? Poniżej wyjaśniamy, co wynika z przepisów prawa karnego, cywilnego i orzecznictwa sądowego.
Czy nagrywanie sąsiada jest legalne?
Odpowiedź brzmi: to zależy. Nagrywanie osoby bez jej wiedzy i zgody może być naruszeniem jej prawa do prywatności i dóbr osobistych. Jednak w niektórych sytuacjach nagranie może być uznane za legalne, jeśli:
- dotyczy zachowania, które może stanowić przestępstwo lub wykroczenie,
- zostało wykonane w miejscu publicznym (np. na klatce schodowej, ulicy),
- służy obronie praw nagrywającego (np. jako dowód przemocy, gróźb, uporczywego nękania).
W praktyce sądy coraz częściej dopuszczają nagrania wykonane bez zgody osoby nagrywanej, jeśli mają istotne znaczenie dowodowe.
Co mówi prawo karne?
Nieautoryzowane nagrywanie może być uznane za przestępstwo z art. 267 §3 k.k., jeśli:
- dochodzi do przechwycenia rozmowy za pomocą urządzenia podsłuchowego,
- nagrywanie ma miejsce w sposób ukryty, np. w mieszkaniu bez wiedzy nagrywanego.
Jednak jeśli sąsiad sam uczestniczy w rozmowie (czyli nie jest osobą trzecią) i ją nagrywa – nie łamie przepisów karnych.
Czy nagranie można przekazać policji?
Tak, sąsiad może przekazać wykonane nagranie policji jako dowód, szczególnie jeśli dotyczy ono:
- zakłócania ciszy nocnej,
- przemocy domowej,
- gróźb karalnych,
- aktywnych konfliktów sąsiedzkich z elementami przestępczymi.
Policja może przyjąć takie nagranie i dołączyć je do akt sprawy. W zależności od okoliczności, prokurator lub sąd zdecyduje, czy nagranie może być dowodem w postępowaniu.
Jakie są ograniczenia?
Nawet jeśli nagranie zostanie uznane za legalne, sąsiad może ponosić odpowiedzialność cywilną, jeśli:
- publikuje nagranie w sieci (np. na Facebooku, TikToku) bez Twojej zgody,
- narusza Twoje dobra osobiste – wizerunek, prywatność, spokój domowy,
- nagrywa Cię w Twoim mieszkaniu przez okno lub przez ścianę – bez udziału w sytuacji.
W takich przypadkach możesz złożyć pozew o ochronę dóbr osobistych lub wniosek o ukaranie za uporczywe nękanie (stalking – art. 190a k.k.).
Monitoring a prywatność
Jeśli sąsiad zainstalował monitoring (np. kamerę na swoim balkonie lub domofonie), to również obowiązują go przepisy dotyczące ochrony danych osobowych i prawa do prywatności. Nagrania nie mogą obejmować Twojego okna, balkonu, wnętrza mieszkania.
Podsumowanie
Sąsiad może Cię nagrywać tylko w określonych sytuacjach – szczególnie wtedy, gdy sam uczestniczy w rozmowie lub gdy nagranie służy jako dowód przestępstwa. Przekazanie nagrania policji nie jest zabronione, ale jego późniejsze wykorzystanie (np. w sądzie) podlega ocenie co do legalności. W każdym przypadku warto skonsultować się z prawnikiem – zarówno gdy jesteś nagrywany, jak i gdy sam rozważasz nagranie konfliktowej sytuacji.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
