1. Likwidacja kopalni a odpowiedzialność za szkody
Zamknięcie kopalni nie oznacza końca jej odpowiedzialności za skutki eksploatacji. Zgodnie z art. 144 ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedsiębiorca górniczy odpowiada za szkody powstałe w wyniku ruchu zakładu górniczego, a odpowiedzialność ta ma charakter trwały i nie wygasa z chwilą zakończenia wydobycia. Oznacza to, że jeśli szkoda ujawni się po latach, poszkodowany nadal może dochodzić roszczeń.
2. Kto jest następcą prawnym zlikwidowanej kopalni
Po zakończeniu działalności kopalni jej majątek i obowiązki przejmuje Spółka Restrukturyzacji Kopalń (SRK S.A.) lub inny następca prawny. To właśnie do SRK należy zgłaszać szkody górnicze, jeśli dawna kopalnia została formalnie zlikwidowana. W praktyce SRK zajmuje się obsługą terenów po kopalniach takich jak:
- KWK Moszczenica, KWK Jas-Mos, KWK Krupiński, KWK Makoszowy, KWK Centrum, KWK Anna, KWK Brzeszcze Wschód, KWK Katowice, KWK Gliwice i inne,
- a także obiektów przejętych z JSW, PGG i dawnych zakładów Rybnickiego Okręgu Węglowego.
SRK prowadzi własne biura szkód górniczych, gdzie przyjmuje zgłoszenia i rozpatruje roszczenia mieszkańców terenów pogórniczych.
3. Jak zgłosić szkodę po zamkniętej kopalni
Zgłoszenie wygląda podobnie jak w przypadku czynnych kopalń JSW. Należy przygotować:
- opis szkody i jej lokalizację (adres, numer działki),
- zdjęcia i dokumentację techniczną (np. akt własności, mapę działki),
- dowody na istnienie wpływów górniczych (mapy deformacji, dane o eksploatacji).
Warto dołączyć opinię rzeczoznawcy budowlanego lub geologa, który potwierdzi, że uszkodzenia mają charakter szkody górniczej. SRK weryfikuje zgłoszenie i przeprowadza oględziny, a następnie proponuje naprawę lub odszkodowanie.
4. Przedawnienie roszczeń po likwidacji kopalni
Roszczenia o naprawienie szkody górniczej przedawniają się po 5 latach od dnia, w którym właściciel dowiedział się o szkodzie i o podmiocie zobowiązanym do jej naprawienia. Nie ma więc znaczenia, że kopalnia została zamknięta – liczy się moment ujawnienia się uszkodzeń. W praktyce bieg przedawnienia często zaczyna się dopiero w chwili pierwszych pęknięć, nawet kilkanaście lat po zakończeniu wydobycia.
5. Co jeśli kopalnia została zlikwidowana bez następcy
W wyjątkowych sytuacjach, gdy nie ma następcy prawnego (np. kopalnia istniała przed 1989 r.), odpowiedzialność może przejąć Skarb Państwa. W takich przypadkach roszczenie kieruje się do właściwego starostwa lub wojewody, a postępowanie jest prowadzone z udziałem Państwowego Instytutu Geologicznego lub SRK jako podmiotu wykonawczego. W praktyce rzadko się to zdarza – większość dawnych zakładów górniczych ma swojego następcę w strukturach SRK.
6. Dowody w sprawach o szkody po nieistniejącej kopalni
Przy szkodach sprzed wielu lat kluczowe są archiwalne mapy eksploatacyjne, opinie geologiczne i dane o deformacjach. Kancelaria, prowadząc sprawę, często występuje do WUG, PIG lub archiwów kopalnianych o wydanie dokumentów potwierdzających przebieg eksploatacji. Dzięki temu można wykazać, że szkoda wynika z ruchu nieistniejącej już kopalni.
7. Wsparcie kancelarii – kompleksowa reprezentacja
Kancelaria prowadzi sprawy dotyczące szkód górniczych zarówno od czynnych kopalń JSW, jak i od zlikwidowanych zakładów przejętych przez SRK. Pomagamy ustalić właściwy podmiot, zebrać dokumenty i uzyskać odszkodowanie lub przeprowadzenie naprawy rzeczowej. W razie potrzeby kierujemy sprawę do sądu, domagając się pełnej rekompensaty.
Linkowanie lokalne – działamy m.in. w:
Szkody górnicze w Katowicach,
Szkody górnicze w Rybniku,
Szkody górnicze w Rudzie Śląskiej,
Szkody górnicze w Zabrzu,
Szkody górnicze w Knurowie,
Szkody górnicze w Jankowicach,
Szkody górnicze w Żorach,
Szkody górnicze w Pawłowicach,
Szkody górnicze w Gierałtowicach,
Szkody górnicze w Ornontowicach,
Szkody górnicze w Łaziskach Górnych,
Szkody górnicze w Lędzinach,
Szkody górnicze w Bieruniu i
Szkody górnicze w Halembie.
tel. 32 307 01 77
[email protected]