Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 14 kwietnia 2015 r. (P 45/12) wielu kredytobiorców zaczęło zastanawiać się, czy mogą wznowić sprawy egzekucyjne prowadzone wcześniej na podstawie bankowych tytułów egzekucyjnych (BTE). W niektórych przypadkach jest to możliwe – pod warunkiem, że postępowanie zakończyło się prawomocnie przed zniesieniem przepisów i istnieją ku temu podstawy procesowe.

Kiedy można żądać wznowienia postępowania?

Podstawę do wznowienia sprawy stanowi art. 4011 Kodeksu postępowania cywilnego, który pozwala na ponowne rozpoznanie sprawy, jeśli Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją aktu prawnego, na podstawie którego wydano orzeczenie. To właśnie sytuacja, jaka miała miejsce w przypadku BTE.

W praktyce oznacza to, że dłużnik, przeciwko któremu wydano klauzulę wykonalności na rzecz banku na podstawie art. 96–97 Prawa bankowego, może wystąpić z wnioskiem o wznowienie postępowania. Warunkiem jest jednak to, by postępowanie zostało prawomocnie zakończone przed 1 sierpnia 2016 r.

Jak złożyć wniosek o wznowienie postępowania?

Wniosek składa się do sądu, który wydał postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności. Powinien on zawierać:

  • oznaczenie stron i sygnatury sprawy,
  • wskazanie podstawy prawnej – art. 4011 k.p.c.,
  • wniosek o wznowienie postępowania w związku z wyrokiem TK P 45/12,
  • żądanie uchylenia wcześniejszego postanowienia i oddalenia wniosku banku o nadanie klauzuli,
  • ewentualnie wniosek o wstrzymanie wykonania tytułu egzekucyjnego.

Do wniosku należy dołączyć kopię postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności oraz – jeśli to możliwe – dowody potwierdzające, że egzekucja została już przeprowadzona.

Termin na wznowienie postępowania

Zgodnie z przepisami, termin na wniesienie wniosku o wznowienie wynosi trzy miesiące od dnia ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Jednak w praktyce sądy często przyjmują, że dopuszczalne jest złożenie wniosku później, jeśli strona nie mogła wcześniej skutecznie dochodzić swoich praw – np. nie wiedziała o wyroku TK lub o tym, że jej sprawa dotyczyła BTE.

W takiej sytuacji można powołać się na zasadę prawa do sądu i potrzebę zapewnienia równości stron postępowania (art. 45 i 32 Konstytucji RP).

Jakie skutki daje wznowienie sprawy?

Jeżeli sąd uwzględni wniosek, uchyla wcześniejsze postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, co oznacza, że bankowy tytuł egzekucyjny traci moc. W konsekwencji można dochodzić zwrotu środków wyegzekwowanych przez komornika oraz wnioskować o wykreślenie wpisów z BIK lub KRD.

W niektórych przypadkach możliwe jest również wystąpienie z powództwem odszkodowawczym przeciwko bankowi za egzekucję prowadzoną bez ważnego tytułu prawnego.

Dlaczego warto podjąć działania?

Wiele egzekucji prowadzonych w latach 2000–2015 odbyło się w oparciu o wadliwe tytuły. Część dłużników spłaciła należności, których banki nie miały prawa dochodzić w tym trybie. Wznowienie postępowania pozwala odzyskać te środki oraz przywrócić stan zgodny z prawem. To szczególnie ważne w sprawach dawnych kredytów frankowych czy gotówkowych, w których banki korzystały z BTE niemal automatycznie.

tel. 32 307 01 77
[email protected]

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w związku z wysłaniem zapytania przez formularz kontaktowy. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do przetworzenia zapytania. Zostałem/am poinformowany/a, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwość ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania.