Na jakiej podstawie bank ponosi odpowiedzialność?
Podstawą prawną roszczenia wobec banku jest art. 405 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową, zobowiązany jest do jej zwrotu. Skoro bank uzyskał środki w wyniku egzekucji prowadzonej na podstawie tytułu, który został później uznany za niekonstytucyjny, to korzyść ta ma charakter nienależny.
Dodatkowo można powołać się na art. 415 k.c. – odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, jeśli bank świadomie wszczął egzekucję mimo braku podstawy prawnej.
Jak odzyskać wyegzekwowane kwoty?
Pierwszym krokiem jest uzyskanie z sądu lub kancelarii komorniczej zaświadczenia o kwotach przekazanych bankowi w ramach zakończonej egzekucji. Na tej podstawie można wystąpić do banku z wezwanie do zapłaty, powołując się na wyrok TK i art. 405 k.c. Jeśli bank odmówi, pozostaje złożenie pozwu o zwrot nienależnego świadczenia.
W pozwie należy wskazać:
- oznaczenie sprawy komorniczej,
- kwoty przekazane bankowi,
- podstawę prawną (art. 405 i 415 k.c.),
- dowody – postanowienia o klauzuli wykonalności i zakończeniu egzekucji,
- wyrok Trybunału Konstytucyjnego P 45/12.
Co, jeśli bank już nie istnieje?
W przypadku banków objętych restrukturyzacją lub upadłością – jak Getin Noble Bank S.A. – roszczenia kieruje się do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego lub syndyka masy upadłości. Warto działać szybko, ponieważ termin zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym jest ograniczony i wymaga zachowania odpowiedniego formularza.
Jakie kwoty można odzyskać?
Zakres roszczenia obejmuje nie tylko kwotę główną przekazaną bankowi przez komornika, ale również koszty egzekucyjne i odsetki ustawowe liczone od dnia zapłaty. W praktyce odzyskiwane kwoty sięgają często od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych – w zależności od wysokości kredytu i długości egzekucji.
Jeśli bank nie zareaguje na wezwanie, warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. W pozwach opartych o wyrok TK sądy w większości przypadków stają po stronie kredytobiorców.
Czy można żądać odszkodowania?
Tak. Jeżeli egzekucja z nieważnego tytułu spowodowała szkodę – np. utratę mienia, blokadę rachunku firmowego, utratę zdolności kredytowej – można dochodzić odszkodowania. W takiej sytuacji podstawą prawną jest art. 4171 k.c., dotyczący odpowiedzialności za bezprawne działania przy wykonywaniu władzy publicznej (w tym wydanie klauzuli wykonalności).
Podsumowanie
Bankowy tytuł egzekucyjny to przykład, jak wadliwe przepisy mogą naruszać prawa obywateli. Choć instytucja ta już nie funkcjonuje, jej skutki są wciąż widoczne. Warto przeanalizować dawne sprawy komornicze – zwłaszcza jeśli bank uzyskał środki na podstawie BTE. W wielu przypadkach można odzyskać pieniądze lub uzyskać odszkodowanie.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
