Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 14 kwietnia 2015 r. (P 45/12), który uznał przepisy o bankowych tytułach egzekucyjnych (BTE) za niezgodne z Konstytucją, pojawiła się możliwość podważania prawomocnych orzeczeń wydanych na podstawie tych przepisów. Jednym z narzędzi przewidzianych przez prawo jest skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Na czym polega ta skarga?

Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem to nadzwyczajny środek zaskarżenia, który pozwala zakwestionować prawomocne orzeczenie sądu, jeśli zostało ono wydane z naruszeniem prawa. Jej celem jest umożliwienie stronie dochodzenia odszkodowania od Skarbu Państwa za wydanie bezprawnego orzeczenia.

W kontekście BTE skarga może dotyczyć orzeczeń o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Choć same przepisy o BTE zostały uchylone, to wiele takich orzeczeń wciąż wywołuje skutki prawne, a ich podstawy można dziś skutecznie podważać.

Kiedy można wnieść skargę?

Zgodnie z art. 4241 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, skargę wnosi się w terminie 2 lat od uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku spraw dotyczących BTE, w których wyrok TK zmienił ocenę konstytucyjności przepisów, sądy dopuszczają także wniesienie skargi po upływie tego terminu, jeśli strona nie mogła wcześniej skutecznie dochodzić swoich praw.

Warunkiem przyjęcia skargi jest wykazanie, że naruszenie prawa miało charakter rażący i że orzeczenie nie może być zaskarżone żadnym innym środkiem prawnym (np. apelacją czy skargą kasacyjną).

Jakie orzeczenia można zaskarżyć?

Najczęściej są to postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Można jednak objąć skargą również wyroki, w których sąd błędnie uznał skuteczność egzekucji opartej na BTE lub oddalił powództwo dłużnika o zwrot nienależnie wyegzekwowanych kwot.

Kto ponosi odpowiedzialność za szkodę?

W przypadku uwzględnienia skargi strona może domagać się odszkodowania od Skarbu Państwa, który odpowiada za szkody wyrządzone przez bezprawne działanie wymiaru sprawiedliwości. Jeśli szkoda wynikała również z działań banku, możliwe jest wytoczenie równoległego powództwa przeciwko bankowi na podstawie art. 415 k.c.

Jak przygotować skargę?

Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem powinna zawierać:

  • wskazanie orzeczenia, którego dotyczy,
  • dokładny opis naruszenia prawa (np. wydanie klauzuli na podstawie przepisu uznanego za niekonstytucyjny),
  • żądanie stwierdzenia niezgodności z prawem,
  • uzasadnienie wskazujące na rażące naruszenie prawa lub zasad konstytucyjnych.

Warto dołączyć kopie orzeczeń, wyrok TK oraz dowody na szkodę poniesioną w wyniku egzekucji.

Dlaczego warto?

Choć skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem nie powoduje uchylenia orzeczenia, to otwiera drogę do uzyskania odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez bezprawne działanie sądu. W sprawach dotyczących BTE stanowi istotny element rozliczenia z nadużyciami, które przez lata dotykały kredytobiorców. W połączeniu z wnioskiem o wznowienie postępowania może doprowadzić do pełnego przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zwrotu utraconych środków.

tel. 32 307 01 77
[email protected]

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w związku z wysłaniem zapytania przez formularz kontaktowy. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do przetworzenia zapytania. Zostałem/am poinformowany/a, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwość ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania.

Powiązane wpisy