Dzieciobójstwo to szczególny typ zabójstwa uregulowany w art. 149 kodeksu karnego. Dotyczy sytuacji, w której matka zabija swoje nowo narodzone dziecko w czasie porodu lub bezpośrednio po nim, pod wpływem silnego przeżycia związanego z porodem. Przestępstwo to wzbudza ogromne emocje społeczne i kontrowersje moralne, ale prawo karne traktuje je odrębnie od zwykłego zabójstwa. Sprawdź, co grozi za dzieciobójstwo i jakie są warunki zastosowania art. 149 k.k.
Art. 149 kodeksu karnego – treść przepisu
„Matka, która zabija swoje dziecko w czasie porodu pod wpływem jego przebiegu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.”
To znacznie łagodniejsze sankcje niż za zwykłe zabójstwo (art. 148 k.k.), gdzie grozi od 8 lat do dożywocia. Ustawodawca uznaje, że kobieta w czasie porodu może działać w szczególnym stanie psychicznym – i to właśnie ta okoliczność decyduje o kwalifikacji czynu.
Kiedy mamy do czynienia z dzieciobójstwem?
Aby zakwalifikować czyn jako dzieciobójstwo, muszą zostać spełnione ściśle określone warunki:
- sprawczynią musi być matka dziecka,
- czyn musi być dokonany w czasie porodu lub bezpośrednio po nim,
- matka musi działać pod wpływem przebiegu porodu – silnego stresu, bólu, szoku emocjonalnego, dezorientacji.
Jeśli matka działa z wyrachowaniem, zaplanowaniem lub z innym motywem (np. ukrycia ciąży), a nie pod wpływem stanu emocjonalnego związanego z porodem, sądy mogą zakwalifikować czyn jako zwykłe zabójstwo.
Jaka kara grozi za dzieciobójstwo?
Art. 149 k.k. przewiduje karę od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. W praktyce sądy często orzekają:
- kary w zawieszeniu (np. 1 rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata),
- środki probacyjne, terapię, nadzór kuratora,
- w rzadkich przypadkach – bezwzględne więzienie.
Wymiar kary zależy od okoliczności sprawy – m.in. motywu, stanu psychicznego matki, pomocy psychologicznej i postawy po popełnieniu czynu.
Dzieciobójstwo a stan poczytalności
W wielu sprawach o art. 149 k.k. sądy zarządzają badania psychiatryczne, aby ocenić stan psychiczny kobiety w chwili czynu. Jeśli zostanie uznana za niepoczytalną, postępowanie może zostać umorzone, a wobec niej orzeczony środek zabezpieczający (np. leczenie w zakładzie psychiatrycznym).
Jakie znaczenie ma czas po porodzie?
Przepis mówi o „czasie porodu” – w orzecznictwie przyjmuje się, że obejmuje on nie tylko sam akt narodzin, ale również okres bezpośrednio po porodzie, w którym kobieta może znajdować się nadal w silnym stanie emocjonalnym. Kluczowe znaczenie mają opinie biegłych oraz dokładny przebieg wydarzeń.
Podsumowanie
Art. 149 k.k. przewiduje szczególne traktowanie czynu, który w zwykłych okolicznościach byłby uznany za zabójstwo. Dzieciobójstwo zakłada, że matka nie działała z wyrachowaniem, ale pod wpływem dramatycznego stanu psychicznego. Choć kara jest niższa niż za zabójstwo, każda sprawa tego typu wymaga indywidualnej oceny, wsparcia prawnego i często także pomocy psychologicznej.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
