Art. 300 kodeksu karnego – udaremnienie zaspokojenia wierzyciela

1. Co mówi art. 300 kodeksu karnego?

Art. 300 § 1 kk: „Kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie wierzyciela przez usuwanie, ukrywanie, zbywanie, darowanie, niszczenie lub rzeczywiste obciążanie składników majątku – podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”

Jeżeli sprawca działa w stosunku do mienia znacznej wartości, kara wzrasta – nawet do 8 lat pozbawienia wolności.

2. Na czym polega przestępstwo udaremnienia zaspokojenia?

Do przestępstwa dochodzi, gdy dłużnik celowo:

• przepisuje majątek na inną osobę (np. rodzinę),
• sprzedaje nieruchomość poniżej wartości,
• ukrywa środki finansowe przed komornikiem,
• pozornie „darowuje” składniki majątku,
• wykazuje fałszywe zadłużenie (np. umowa pożyczki ze znajomym).

3. Kto może być oskarżony z art. 300 kk?

Najczęściej są to osoby:

• prowadzące działalność gospodarczą,
• pozostające w sporze majątkowym (np. rozwód, podział spadku),
• figrujące jako dłużnicy w sprawach cywilnych lub egzekucyjnych.

W sprawach rodzinnych ten przepis bywa wykorzystywany, gdy jedna strona ukrywa majątek w celu uniknięcia podziału lub zapłaty alimentów.

4. Jakie są możliwe kary?

• Do 3 lat pozbawienia wolności (typ podstawowy).
• Do 8 lat pozbawienia wolności (jeśli mienie ma znaczną wartość).
• Dodatkowo: przepadek korzyści, obowiązek naprawienia szkody, grzywna.

Sąd może orzec także zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

5. Jak się bronić?

• Wykazać brak zamiaru udaremnienia egzekucji.
• Udowodnić, że zbycie majątku było legalne i uzasadnione ekonomicznie.
• Wskazać, że wierzyciel mógł zaspokoić roszczenie z innych składników majątku.
• Skorzystać z opinii biegłego (np. rzeczoznawcy majątkowego).

Kluczowa jest rola obrońcy – szczególnie na etapie postępowania przygotowawczego.