Czym jest przedawnienie roszczenia?
Zgodnie z art. 117 § 2 Kodeksu cywilnego, po upływie terminu przedawnienia dłużnik może uchylić się od zaspokojenia roszczenia, co oznacza, że bank nie ma już skutecznej możliwości egzekwowania należności. W przypadku umów kredytowych termin ten wynosi najczęściej 3 lata – jako roszczenie związane z działalnością gospodarczą banku.
Czy BTE przerywało bieg przedawnienia?
Do 2016 roku banki często twierdziły, że wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego i nadanie mu klauzuli wykonalności przerywało bieg przedawnienia. Po wyroku Trybunału Konstytucyjnego (P 45/12) linia orzecznicza uległa zmianie. Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, że czynność oparta na przepisach uznanych za niekonstytucyjne nie może wywoływać skutków prawnych, w tym przerwania biegu przedawnienia.
Oznacza to, że jeśli bank po latach próbuje dochodzić długu opartego na dawnym BTE, istnieje duże prawdopodobieństwo, że roszczenie to jest już przedawnione.
Jak obliczyć termin przedawnienia?
Termin liczy się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne – najczęściej od daty wypowiedzenia umowy kredytu. Jeżeli bank nie wytoczył skutecznie powództwa w sądzie, a jedynie wystawił BTE, to bieg przedawnienia nie został przerwany. Dodatkowo czas trwania postępowania egzekucyjnego, które później uznano za bezprawne, nie wpływa na jego zawieszenie.
Jak się bronić przed przedawnionym roszczeniem banku?
Jeśli bank wystąpił ponownie z pozwem lub żąda zapłaty po latach, warto podnieść zarzut przedawnienia już w pierwszym piśmie procesowym. Warto też wskazać, że wcześniejsza egzekucja na podstawie BTE nie mogła skutecznie przerwać biegu przedawnienia, ponieważ tytuł ten został uznany za niekonstytucyjny.
W praktyce sądy coraz częściej oddalają pozwy banków, które próbują odzyskać należności po wielu latach od zakończenia egzekucji z BTE. W niektórych przypadkach możliwe jest także odzyskanie kwot już wyegzekwowanych jako świadczenia nienależnego.
Jakie roszczenia mogą być już przedawnione?
- kredyty gotówkowe wypowiedziane przed 2013–2014 r.,
- pożyczki konsumpcyjne udzielone przez banki komercyjne i spółdzielcze,
- kredyty hipoteczne z krótkim okresem spłaty,
- kredyty frankowe z dawnych umów opartych na BTE,
- sprawy prowadzone przez komorników na podstawie klauzul z lat 2008–2015.
Podsumowanie
Bankowy tytuł egzekucyjny nie tylko został uznany za niekonstytucyjny, ale również nie wywołuje skutków procesowych – w tym przerwania biegu przedawnienia. Dlatego wiele roszczeń banków z dawnych lat jest już przedawnionych, a kredytobiorcy mogą skutecznie bronić się przed próbami ich dochodzenia. Warto każdą starą sprawę z BTE skonsultować z prawnikiem – często otwiera to drogę do odzyskania pieniędzy i zamknięcia długów, które formalnie już nie istnieją.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
