Na czym polega przemoc ekonomiczna?
Przemoc ekonomiczna to forma przemocy domowej, która polega na ograniczaniu drugiej osobie dostępu do środków finansowych i zasobów materialnych w celu uzależnienia jej od sprawcy. Może dotyczyć zarówno małżonków, jak i partnerów pozostających w nieformalnych związkach.
Przemoc ta nie jest bezpośrednio związana z fizycznym atakiem, ale jej skutki mogą być równie dotkliwe – prowadzi do zależności finansowej, ograniczenia swobody decyzyjnej i pogorszenia jakości życia ofiary. W skrajnych przypadkach osoba dotknięta przemocą ekonomiczną nie ma dostępu do własnych zarobków, nie może podejmować decyzji dotyczących wydatków, a nawet zostaje zmuszona do całkowitego porzucenia pracy.
Jakie zachowania świadczą o przemocy ekonomicznej?
Przemoc ekonomiczna może przybierać różne formy, a jej przejawy mogą obejmować:
- kontrolowanie wydatków – sprawca wymusza pełną kontrolę nad finansami, decydując o każdym wydatku
- zakazywanie pracy – sprawca nie pozwala partnerowi podjąć pracy zarobkowej, ograniczając jego niezależność
- przejmowanie dochodów – ofiara musi oddawać wszystkie swoje zarobki sprawcy
- odmawianie dostępu do wspólnych pieniędzy – jedna osoba nie ma możliwości korzystania z rodzinnego budżetu
- zmuszanie do zaciągania długów – sprawca wymusza na partnerze podpisywanie umów kredytowych lub pożyczek
- utrudnianie dostępu do edukacji i rozwoju zawodowego – sprawca blokuje możliwość zdobycia nowych kwalifikacji
Wszystkie te działania prowadzą do stopniowego pogłębiania zależności finansowej i utrudniają ofierze możliwość samodzielnego funkcjonowania.
Jakie są konsekwencje prawne przemocy ekonomicznej?
Przemoc ekonomiczna, choć nie jest wprost ujęta w kodeksie karnym jako osobne przestępstwo, może być kwalifikowana jako:
- znęcanie się psychiczne – zgodnie z art. 207 kodeksu karnego, przemoc domowa (w tym ekonomiczna) może być podstawą do odpowiedzialności karnej sprawcy
- wyłudzenie – w przypadku wymuszania podpisywania umów kredytowych sprawca może odpowiadać za oszustwo
- uchylanie się od obowiązków rodzinnych – jeśli osoba stosująca przemoc ekonomiczną nie łoży na utrzymanie wspólnego gospodarstwa, może to skutkować obowiązkiem alimentacyjnym
Osoba dotknięta przemocą ekonomiczną ma prawo do ochrony prawnej, w tym do wystąpienia o rozwód z orzeczeniem o winie sprawcy, domagania się alimentów oraz zgłoszenia sprawy do organów ścigania.
Jak można bronić się przed przemocą ekonomiczną?
Osoba doświadczająca przemocy ekonomicznej może podjąć następujące kroki:
- zasięgnięcie porady prawnej – konsultacja z adwokatem pomoże określić najlepsze działania prawne
- zebranie dowodów – dokumentowanie sytuacji, np. prowadzenie ewidencji wydatków, zbieranie wiadomości potwierdzających ograniczenia finansowe
- złożenie wniosku o podział majątku – w przypadku rozwodu lub separacji warto dochodzić swoich praw do wspólnego majątku
- zgłoszenie sprawy do sądu rodzinnego – wnioski o alimenty, podział majątku czy zabezpieczenie roszczeń mogą pomóc w odzyskaniu kontroli nad finansami
- skorzystanie z pomocy instytucji – ośrodki pomocy społecznej i organizacje wspierające ofiary przemocy domowej mogą udzielić wsparcia finansowego i prawnego
Kluczowe jest uświadomienie sobie, że przemoc ekonomiczna to poważny problem, który może skutkować długofalowymi konsekwencjami, zarówno psychicznymi, jak i materialnymi.
Jak adwokat od spraw rodzinnych może pomóc?
Adwokat od spraw rodzinnych może pomóc osobom doświadczającym przemocy ekonomicznej poprzez:
- przygotowanie pozwu rozwodowego i dochodzenie winy drugiej strony
- uzyskanie zabezpieczenia alimentacyjnego na czas postępowania
- przeprowadzenie podziału majątku z uwzględnieniem roszczeń ofiary przemocy
- pomoc w uzyskaniu nakazu opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy
- wsparcie w zakresie dochodzenia swoich praw majątkowych i rekompensaty finansowej
Profesjonalna pomoc prawna może znacznie ułatwić proces dochodzenia sprawiedliwości i odzyskania niezależności finansowej przez ofiarę przemocy ekonomicznej.
tel. 323070177
[email protected]