W dzisiejszych czasach telefon i komputer to nie tylko środki komunikacji, ale też nośniki ogromnej ilości danych osobistych. W związku z tym wiele osób zastanawia się, czy policja ma prawo zatrzymać taki sprzęt i w jakich okolicznościach może to zrobić zgodnie z prawem. Wyjaśniamy, jak wygląda procedura zatrzymania telefonu lub komputera oraz co możesz zrobić, by odzyskać swoje urządzenie.
Kiedy policja może zatrzymać telefon lub komputer?
Zatrzymanie sprzętu elektronicznego przez policję może nastąpić w toku postępowania karnego, jeżeli:
- zachodzi podejrzenie, że urządzenie zawiera dowody popełnienia przestępstwa,
- urządzenie pochodzi z przestępstwa lub zostało użyte do jego popełnienia,
- jest to konieczne do zabezpieczenia materiału dowodowego (np. wiadomości, zdjęć, korespondencji, logów, nagrań).
Podstawą prawną jest art. 217 i 218 kodeksu postępowania karnego – dotyczący przeszukania i zatrzymania rzeczy.
Czy potrzebny jest nakaz?
W większości przypadków policja musi posiadać postanowienie prokuratora lub sądu zezwalające na przeszukanie i zatrzymanie przedmiotu. Jednak w sytuacjach niecierpiących zwłoki (np. gorący uczynek), funkcjonariusz może dokonać przeszukania i zatrzymania bez uprzedniego nakazu, ale musi następnie uzyskać jego zatwierdzenie.
Co dzieje się po zatrzymaniu telefonu lub komputera?
Po zatrzymaniu sprzętu policja:
- wystawia protokół zatrzymania rzeczy,
- może przekazać urządzenie do biegłego informatyka w celu skopiowania danych,
- ma obowiązek zabezpieczyć dane tak, by nie naruszać prywatności w zakresie niezwiązanym ze sprawą.
W praktyce oznacza to, że mogą zostać skopiowane tylko wybrane dane – istotne dla postępowania, choć granica ta bywa wątpliwa.
Czy można odmówić podania hasła?
Policja może zażądać od użytkownika podania hasła do telefonu lub komputera, ale nie ma bezwzględnego obowiązku ich ujawnienia. W przypadku podejrzanego przysługuje prawo do odmowy współpracy – milczenie nie może być podstawą dodatkowej kary.
Jednak odmowa może skutkować skierowaniem urządzenia do specjalistów, którzy będą próbowali uzyskać dostęp technicznie. W niektórych przypadkach policja może poprosić sąd o zastosowanie przymusu (np. w postępowaniu dotyczącym nieprawidłowości finansowych).
Jak odzyskać zatrzymany sprzęt?
Po zakończeniu czynności dowodowych właściciel ma prawo żądać zwrotu zatrzymanego mienia. Wniosek składa się do prokuratora prowadzącego postępowanie lub do sądu (jeśli akt oskarżenia został już skierowany).
Sprzęt powinien zostać zwrócony, jeśli:
- nie pochodzi z przestępstwa,
- nie stanowi dowodu w dalszym toku sprawy,
- nie jest potrzebny do zabezpieczenia roszczeń (np. w sprawie o przestępstwo majątkowe).
Jeśli mimo to urządzenie nie jest zwracane, można złożyć zażalenie na przewlekłość postępowania lub bezczynność organów.
Podsumowanie
Policja może zatrzymać telefon lub komputer, jeśli istnieje podejrzenie, że zawierają dowody przestępstwa. Zazwyczaj wymagane jest postanowienie sądu lub prokuratora, ale w nagłych przypadkach możliwe jest zatrzymanie bez nakazu. Osoba zatrzymana ma prawo milczeć i nie musi ujawniać haseł. Warto znać swoje prawa i – jeśli to możliwe – skorzystać z pomocy adwokata. Zatrzymanie sprzętu nie oznacza jego przepadku – po zakończeniu czynności można ubiegać się o jego zwrot.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
