Na czym polega doliczenie posiadania poprzednika?
Doliczenie posiadania poprzednika polega na tym, że osoba, która chce zasiedzieć nieruchomość, może
dołączyć okres posiadania swojego poprzednika – np. rodziców, dziadków lub osoby, od której nabyła faktyczne władanie nieruchomością.
Pozwala to „uzupełnić” brakujące lata potrzebne do zasiedzenia, jeżeli obecny posiadacz sam nie posiadał nieruchomości wystarczająco długo.
Podstawa prawna – art. 176 Kodeksu cywilnego
Art. 176 KC stanowi, że obecny posiadacz może doliczyć do swojego czasu posiadania okres posiadania
poprzednika, z którego posiadania wywodzi swoje posiadanie.
W praktyce oznacza to, że posiadanie musi zostać przekazane, a nie przejęte samowolnie.
Kiedy można doliczyć posiadanie rodziców lub dziadków?
Doliczenie jest możliwe, gdy spełnione są trzy warunki:
- ciągłość posiadania – posiadanie musi przechodzić z rąk do rąk bez przerw,
- posiadanie samoistne poprzednika – czyli jak właściciel, a nie np. dzierżawca,
- pochodzenie posiadania – aktualny posiadacz musi wywodzić posiadanie od poprzednika (spadek, darowizna, przekazanie faktyczne).
Najczęstsze przypadki, w których sąd pozwala na doliczenie:
- rodzice całe życie korzystali z działki „jak właściciele”,
- dziadkowie wybudowali dom bez formalnego przeniesienia własności,
- rodzina gospodarowała gruntem rolnym od pokoleń,
- kupiono działkę bez umowy notarialnej, ale faktycznie ją przejęto.
Kiedy nie można doliczyć posiadania poprzednika?
Sąd odmówi doliczenia, gdy:
- poprzednik był tylko posiadaczem zależnym (np. najemca),
- posiadanie poprzednika było nie samoistne,
- nastąpiła przerwa w posiadaniu,
- posiadanie zostało przejęte siłą lub bez zgody poprzednika,
- poprzednik nie miał świadomości, że wykonuje posiadanie samoistne.
Terminy zasiedzenia po doliczeniu poprzednika
Terminy zasiedzenia są takie same, ale liczone łącznie:
- 20 lat przy dobrej wierze,
- 30 lat przy złej wierze.
Przykład:
Ojciec posiadał działkę 18 lat, syn 5 lat → razem 23 lata, czyli możliwe zasiedzenie w dobrej wierze.
Jak udowodnić posiadanie poprzednika?
Najważniejsze dowody to:
- zeznania świadków (sąsiedzi, rodzina),
- zdjęcia dokumentujące użytkowanie,
- faktury za materiały budowlane,
- mapy geodezyjne, szkice graniczne,
- umowy nieformalne, listy, korespondencja,
- potwierdzenia płatności podatku od nieruchomości.
Co wynika z najnowszego orzecznictwa (2025)?
Najnowsze orzeczenie Sądu Najwyższego z 2025 r. (opisane w Monitorze Prawniczym) wskazuje wyraźnie, że
doliczenie posiadania jest możliwe tylko wtedy, gdy posiadanie poprzednika spełniało przesłanki posiadania samoistnego.
Sąd podkreślił również, że nawet jeśli rodzina korzystała z nieruchomości „od zawsze”, nie oznacza to automatycznie posiadania samoistnego – liczy się sposób władania działką oraz jego uzewnętrznienie.
Co zrobić krok po kroku w sprawie o zasiedzenie?
- Zbierz dowody posiadania swojego oraz poprzedników.
- Ustal datę rozpoczęcia posiadania przez poprzednika.
- Udowodnij ciągłość posiadania (świadkowie, dokumenty).
- Przygotuj wniosek o zasiedzenie do sądu rejonowego.
- Przedstaw pełną historię posiadania nieruchomości.
- Złóż wniosek o przeprowadzenie oględzin – jeśli to potrzebne.
FAQ – doliczenie posiadania
Czy mogę doliczyć posiadanie rodziców, jeśli nie było aktu własności?
Tak – jeśli rodzice posiadali nieruchomość jak właściciele.
Czy mogę doliczyć posiadanie dziadków?
Tak, jeżeli posiadanie przeszło później na rodziców lub bezpośrednio na Ciebie.
Czy przerwa w posiadaniu przerywa bieg zasiedzenia?
Tak. Doliczenie jest możliwe tylko przy ciągłości posiadania.
Czy mogę zasiedzieć działkę, jeśli poprzednik był w złej wierze?
Tak – ale obowiązuje termin 30 lat.
Czy sąd zawsze dolicza poprzednika automatycznie?
Nie. Musisz to udowodnić.
Kiedy warto skorzystać z pomocy adwokata?
Sprawy o zasiedzenie są jednymi z najtrudniejszych w postępowaniu cywilnym – wymagają dobrej argumentacji,
pełnych dowodów i właściwego przedstawienia historii posiadania.
Adwokat może pomóc przygotować wniosek, zebrać dowody, przesłuchać świadków i poprowadzić sprawę w sądzie.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
