W dobie komunikacji elektronicznej coraz częściej groźby nie są wypowiadane bezpośrednio, ale przesyłane w wiadomościach – przez SMS, e-mail, Messenger czy inne komunikatory. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że takie działanie może stanowić przestępstwo ścigane z urzędu lub na wniosek pokrzywdzonego. W artykule wyjaśniamy, kiedy wiadomość może zostać uznana za groźbę karalną, co grozi sprawcy i jak się bronić lub dochodzić swoich praw jako ofiara.

Co to jest groźba karalna?

Groźba karalna to zapowiedź popełnienia przestępstwa wobec innej osoby lub jej bliskich – np. pobicia, zabójstwa, zniszczenia mienia, spalenia domu czy porwania dziecka. Musi być to groźba na tyle konkretna i realna, że u odbiorcy wywołuje uzasadnioną obawę jej spełnienia.

Podstawą prawną jest art. 190 §1 Kodeksu karnego:

„Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub na szkodę osoby jej najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”

Czy groźba przez SMS, Messenger lub e-mail jest przestępstwem?

Tak – forma przekazu nie ma znaczenia. Groźba może zostać przekazana:

  • ustnie,
  • pisemnie,
  • przez SMS,
  • e-mailem,
  • w wiadomości głosowej,
  • za pomocą emotikonów (np. 💣 🔫 🧨 w kontekście groźby).

Liczy się treść i jej odbiór przez ofiarę – a nie to, czy wiadomość była „na żarty” lub czy faktycznie sprawca zamierzał ją spełnić.

Kiedy groźba jest „karalna”?

Aby zachowanie było przestępstwem, muszą zostać spełnione dwa warunki:

  1. Treść groźby dotyczy popełnienia przestępstwa (nie np. zwykłej obrazy).
  2. Groźba wywołuje uzasadnioną obawę spełnienia u odbiorcy.

Przykład: „Zniszczę ci samochód” – jeśli wiadomość pochodzi od osoby, która zna adres, wcześniej się mściła, używa agresywnego języka – może zostać uznana za groźbę karalną.

Jak udowodnić groźbę w wiadomości?

W sprawach o groźby dowody mają ogromne znaczenie. Można przedstawić:

  • zrzuty ekranu z wiadomości (SMS, Messenger, WhatsApp),
  • nagrania rozmów telefonicznych,
  • wydruki maili,
  • zeznania świadków (np. osób, które widziały reakcję ofiary),
  • opinię psychologa o wpływie groźby na zdrowie psychiczne.

Ważne: nie kasuj wiadomości. Zabezpiecz urządzenie, zrób kopię i zgłoś sprawę na policję.

Co grozi sprawcy groźby karalnej?

Za przestępstwo z art. 190 k.k. grozi:

  • grzywna,
  • kara ograniczenia wolności,
  • kara pozbawienia wolności do 2 lat.

W przypadku recydywy, gróźb kierowanych do dziecka, groźby połączonej z przemocą – kara może być surowsza (np. zakaz kontaktu, nakaz opuszczenia mieszkania).

Jak zgłosić groźby karalne?

  1. Zgłoś się na komisariat lub zadzwoń pod 112.
  2. Opowiedz funkcjonariuszowi o zdarzeniu i pokaż dowody (np. zrzuty ekranu, nagrania).
  3. Możesz też złożyć pisemne zawiadomienie do prokuratury.
  4. W sytuacjach pilnych – zawnioskuj o środki ochrony (zakaz zbliżania się, kontaktu).

Jeśli sprawa dotyczy bliskiej osoby (np. partnera, byłego męża/żony), warto rozważyć także zgłoszenie przemocy domowej.

Groźby w sprawach rodzinnych – jak reagować?

W sprawach o kontakty z dzieckiem, rozwód czy alimenty często dochodzi do emocjonalnych sytuacji. Jeśli jedna ze stron zaczyna grozić drugiej – np. „zabiorę ci dzieci”, „nie wyjdziesz z sądu żywa” – można:

  • zgłosić groźby na policję,
  • wnioskować o zakaz kontaktu w trybie zabezpieczenia,
  • złożyć wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej.

Sądy rodzinne traktują poważnie sytuacje, w których dziecko staje się „narzędziem szantażu” między rodzicami.

Czy można pozwać za groźby cywilnie?

Tak – niezależnie od postępowania karnego można wystąpić na drogę cywilną z pozwem o:

  • ochronę dóbr osobistych (art. 23 i 24 k.c.),
  • zadośćuczynienie za straty psychiczne,
  • publikację przeprosin lub zakaz kontaktu.

W niektórych przypadkach sądy przyznają kilkanaście lub kilkadziesiąt tysięcy złotych zadośćuczynienia za uporczywe grożenie lub stalking.

Podsumowanie

Grożenie innej osobie popełnieniem przestępstwa – również przez telefon lub internet – może być przestępstwem. Nie ma znaczenia, czy groźba padła przez SMS, Messenger, e-mail czy ustnie. Liczy się jej treść, odbiór i okoliczności.

Jeśli otrzymujesz niepokojące wiadomości, nie bagatelizuj sytuacji – dokumentuj wszystko, zgłoś sprawę organom ścigania, a jeśli potrzeba – skorzystaj z pomocy adwokata. Nasza kancelaria z Katowic oferuje kompleksową pomoc ofiarom gróźb oraz osobom niesłusznie oskarżanym o ich kierowanie.

eśli padłeś ofiarą gróźb karalnych lub jesteś niesłusznie oskarżony o ich kierowanie – skorzystaj z pomocy adwokata od spraw karnych w Katowicach. Kancelaria zapewnia reprezentację w postępowaniach przygotowawczych i sądowych, przygotowuje zawiadomienia i wnioski o środki ochrony, a także wspiera klientów w sprawach cywilnych o zadośćuczynienie.

tel. 32 307 01 77
[email protected]

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w związku z wysłaniem zapytania przez formularz kontaktowy. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do przetworzenia zapytania. Zostałem/am poinformowany/a, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwość ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania.

Ile to 4 + 2?