Nieuczciwa prowizja za udzielenie kredytu – co mówi najnowszy wyrok TSUE?

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 30 kwietnia 2025 r. (C-39/24) zajął się ponownie tematem prowizji za udzielenie kredytu. Tym razem sprawa dotyczyła hiszpańskiego kredytobiorcy, który zakwestionował obowiązek zapłaty 0,25% kwoty kredytu jako prowizji naliczonej przez bank bez wskazania konkretnych usług świadczonych w zamian.

Co orzekł Trybunał?

TSUE potwierdził dotychczasową linię orzeczniczą: prowizja za udzielenie kredytu nie jest elementem głównego przedmiotu umowy. Oznacza to, że nie można jej automatycznie wyłączyć spod kontroli pod kątem abuzywności. Trybunał stwierdził, że:

• brak wyszczególnienia usług świadczonych w zamian za prowizję nie czyni jej automatycznie nieuczciwą,
• kluczowe jest, czy konsument mógł zrozumieć charakter tych usług oraz ich skutki finansowe,
• sąd krajowy powinien ustalić, czy nie doszło do nałożenia się kosztów,
• nie jest wymagane przedstawienie faktur ani wyliczenia godzin pracy banku.

Znaczenie wyroku dla spraw w Polsce

Wyrok ma istotne znaczenie także dla spraw prowadzonych przed sądami w Polsce. Również w naszym kraju banki często naliczały jednorazową prowizję za udzielenie kredytu – nie wskazując przy tym żadnych konkretnych usług czy nakładów.

Na gruncie polskiego prawa tego typu postanowienia mogą być uznawane za klauzule abuzywne (art. 385¹ k.c.), jeżeli:

• prowizja nie znajduje pokrycia w rzeczywistych kosztach,
• brak jest informacji o usługach świadczonych w zamian,
• konsument nie został odpowiednio poinformowany przed podpisaniem umowy.

Jakie działania może podjąć kredytobiorca?

Konsument, który podejrzewa, że został obciążony nieuczciwą prowizją, może:

• wystąpić do sądu o zwrot niesłusznie pobranych kwot,
• zgłosić sprawę do Rzecznika Finansowego,
• skonsultować umowę z kancelarią specjalizującą się w sporach konsumenckich z bankami.

Stanowisko Ewy Skibińskiej

Jak wskazuje dr hab. Ewa Skibińska, Trybunał konsekwentnie uznaje, że prowizje za udzielenie kredytu mogą podlegać ocenie pod kątem nieuczciwości. Nawet jeśli nie są szczegółowo opisane, liczy się faktyczna możliwość oceny ich ekonomicznych skutków przez konsumenta. To oznacza, że polskie sądy nie mogą uchylać się od badania takich zapisów w umowach kredytowych.

Podsumowanie

Prowizja za udzielenie kredytu nie zawsze jest nieuczciwa – ale też nie zawsze jest zgodna z prawem. Wszystko zależy od tego, czy konsument miał realną możliwość poznania jej istoty i konsekwencji. Wyrok TSUE z 30 kwietnia 2025 r. wzmacnia pozycję konsumentów i może stanowić argument w walce z nieprzejrzystymi kosztami kredytu.

Potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z naszą kancelarią – analizujemy umowy kredytowe i reprezentujemy klientów w sporach z bankami.

tel. 32 307 01 77
[email protected]