Polskie prawo pracy przewiduje sytuacje, w których pracodawca nie ma prawa wypowiedzieć umowy o pracę. Ochrona ta ma na celu zabezpieczenie interesów pracownika w szczególnych okresach lub okolicznościach, kiedy utrata pracy mogłaby być dla niego szczególnie dotkliwa. Wyjaśniamy, kiedy ochrona jest bezwzględna i co zrobić w razie jej naruszenia.
Podstawy prawne ochrony
Ograniczenia w wypowiadaniu umów wynikają głównie z Kodeksu pracy oraz ustaw szczególnych. Najczęściej dotyczą one sytuacji związanych z ochroną zdrowia, rodzicielstwem lub pełnieniem określonych funkcji społecznych.
Przykłady bezwzględnej ochrony przed wypowiedzeniem
- Ciąża i urlop macierzyński – pracodawca nie może wypowiedzieć umowy kobiecie w ciąży ani w trakcie urlopu macierzyńskiego (art. 177 Kodeksu pracy).
- Urlop wychowawczy – ochrona trwa przez cały okres urlopu (art. 1868 kp).
- Urlop wypoczynkowy – pracownik korzystający z urlopu wypoczynkowego nie może otrzymać wypowiedzenia.
- Okres usprawiedliwionej nieobecności – np. zwolnienie lekarskie z powodu choroby.
- Ochrona przedemerytalna – pracownikowi, któremu brakuje mniej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, nie można wypowiedzieć umowy, jeśli staż pozwoli mu uzyskać świadczenie.
Wyjątki od ochrony
Nawet w okresie ochronnym możliwe jest rozwiązanie umowy w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 kp).
Co zrobić w razie naruszenia ochrony?
Jeżeli pracodawca wypowie umowę mimo trwania okresu ochronnego, pracownik może odwołać się do sądu pracy. W takim przypadku warto skorzystać z pomocy prawnika. Więcej o obronie przed nieuzasadnionym rozwiązaniem stosunku pracy przeczytasz w artykule Zwolnienie dyscyplinarne – jak się bronić?.
Podsumowanie
Bezwzględna ochrona przed wypowiedzeniem jest ważnym narzędziem zapewniającym pracownikom bezpieczeństwo zatrudnienia. Znajomość przepisów pozwala skuteczniej bronić swoich praw w sytuacjach kryzysowych.
tel. 32 307 01 77
[email protected]