Sankcja kredytu darmowego to potężne narzędzie konsumenta, pozwalające na uniknięcie kosztów pozaodsetkowych, gdy bank naruszy obowiązki informacyjne. Ale czy można z niego skorzystać również wtedy, gdy zaciągnęliśmy kredyt konsolidacyjny? Przeanalizujmy tę kwestię szczegółowo – zarówno z perspektywy przepisów, jak i praktyki rynkowej.
Czym jest sankcja kredytu darmowego?
Sankcja kredytu darmowego wynika z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim. Jeżeli bank naruszy określone obowiązki – np. nie przekaże formularza informacyjnego, poda błędną RRSO albo nie uwzględni wszystkich kosztów w umowie – kredytobiorca może złożyć oświadczenie, które ogranicza jego zobowiązania wyłącznie do spłaty kapitału, bez odsetek i prowizji.
Definicja kredytu konsumenckiego a kredyt konsolidacyjny
Większość kredytów konsolidacyjnych mieści się w ustawowej definicji kredytu konsumenckiego – ich kwota nie przekracza 255 550 zł (lub równowartości tej kwoty w walucie obcej), a kredytobiorcą jest osoba fizyczna. Co istotne, również kredyty konsolidacyjne podlegają przepisom tej ustawy – o ile nie są kredytami hipotecznymi lub refinansującymi z wyłączeniem celu konsumpcyjnego.
Wniosek? Sankcja kredytu darmowego może dotyczyć także kredytów konsolidacyjnych – o ile zostały udzielone w celu spłaty innych zobowiązań konsumenckich, a nie np. kredytów hipotecznych.
Kiedy SKD może mieć zastosowanie do kredytu konsolidacyjnego?
Aby złożyć skuteczne oświadczenie o sankcji kredytu darmowego, muszą zaistnieć przesłanki formalne, np.:
- brak przekazania formularza informacyjnego na trwałym nośniku,
- nieprawidłowo wyliczona RRSO,
- niepełne informacje o kosztach kredytu w umowie,
- zawyżona prowizja lub ukryte opłaty dodatkowe,
- niewskazanie całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta.
W przypadku kredytów konsolidacyjnych ryzyko popełnienia tych błędów jest realne – często zawierają one złożone konstrukcje finansowe, w których łatwo o naruszenia informacyjne.
Typowe problemy w kredytach konsolidacyjnych
Z analizy rynku i skarg konsumenckich wynika, że banki i instytucje finansowe często:
- nie przekazują formularzy informacyjnych w wymaganej formie,
- stosują nierealistycznie wysokie prowizje, przekraczające 20–30% kwoty kredytu,
- niewłaściwie opisują całkowity koszt kredytu lub całkowitą kwotę do zapłaty,
- dołączają ubezpieczenia, które są warunkiem udzielenia kredytu, ale nie są wyraźnie wskazane w umowie.
Wszystkie te uchybienia mogą stanowić podstawę do złożenia oświadczenia o SKD również dla kredytu konsolidacyjnego.
Czy są orzeczenia potwierdzające SKD dla kredytów konsolidacyjnych?
Temat dopiero zyskuje na znaczeniu – jednak pojawiają się już pierwsze pozytywne rozstrzygnięcia w indywidualnych sprawach. Sądy przyznają, że konsolidacja kredytów konsumenckich nie wyłącza możliwości zastosowania art. 45 ustawy. Co więcej, z punktu widzenia konsumenta nie ma znaczenia, czy kredyt był przeznaczony na spłatę innych zobowiązań – liczy się jego forma i zgodność z ustawą.
Podsumowanie
Sankcja kredytu darmowego może być z powodzeniem stosowana również wobec kredytów konsolidacyjnych, o ile spełniają one kryteria ustawowe i zawierają uchybienia formalne po stronie kredytodawcy. Warto więc dokładnie przeanalizować umowę – zwłaszcza w kontekście RRSO, prowizji, ubezpieczeń i przekazania informacji w odpowiedniej formie.
Jeśli masz wątpliwości, czy Twój kredyt konsolidacyjny spełnia warunki do SKD – skonsultuj to z prawnikiem. Może się okazać, że przysługuje Ci prawo do spłaty wyłącznie kapitału, bez żadnych dodatkowych kosztów.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
