Masą spadkową, potocznie nazywaną spadkiem, jest ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego, które przechodzą na jego spadkobierców. Co do zasady całość majątku, czyli również środki zgromadzone na rachunku bankowym zmarłego wchodzą w skład masy spadkowej po nim. W celu formalnego podzielenia masy spadkowej pomiędzy spadkobierców wykonuję się dział spadku, na podstawie którego wiadomym jest jakie składniki majątku przypadają wskutek dziedziczenia poszczególnym spadkobiercom.
Co jednak się stanie, gdy dokonamy samodzielnego podziału majątku bez działu spadku oraz bez informowania pozostałych spadkobierców, między innymi poprzez wyprowadzenie środków z konta zmarłego?
Nielegalne wypłaty z konta po śmierci właściciela to działania, które są ściśle zabronione przez prawo. To oznacza, że jeśli ktoś bez uprawnień wypłaci pieniądze z konta zmarłego, może to prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych.
Odpowiedzialność cywilna za wypłatę pieniędzy z konta zmarłego
Po pierwsze osoba decydująca się na wypłacenie pieniędzy w taki sposób musi liczyć się z ryzykiem odpowiedzialności cywilnej wobec pozostałych uprawnionych spadkobierców. Wyprowadzenie środków z rachunku bankowego zmarłego bez wcześniejszego działu spadku, w zależności od sytuacji, może być działaniem bezprawnym. Sytuacja jest bezsporna, gdy przykładowo jesteśmy jedynymi uprawnionymi spadkobiercami.
Natomiast, gdy spadkobierców jest więcej lub osoba, która wypłaciła pieniądze z konta zamarłego nie jest uprawniona do dziedziczenia najprawdopodobniej będzie ona zmuszona do zwrotu całości bądź części zajętych środków. Najprawdopodobniej spowoduje to wystosowanie przez pozostałych spadkobierców wezwań do zapłaty z tytułu zwrotu wypłaconych środków, a następnie złożenie pozwów o zapłatę przed właściwym sądem. W przypadku toczącego się postępowania spadkowego przez sądem lub notariuszem, możliwe jest nakazanie zwrotu środków do masy spadkowej wypłaconych środków.
Zatem bezprawne wypłacenie pieniędzy z rachunku bankowego zmarłego będzie prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych, które mogą obejmować zwrot środków na rzecz prawowitych spadkobierców oraz ewentualne koszty postępowania sądowego w tym zakresie.
Odpowiedzialność karna
Bezprawne wyprowadzenie środków z konta zmarłego, niesie za sobą równie poważne skutki w zakresie prawa karnego. Powyższa sytuacja może spełniać znamiona czynu zabronionego określanego jako przywłaszczenie.
Zgodnie z art. 284 § 1 Kodeksu Karnego: “Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.
Pozwala to pozostałym spadkobiercom na złożenie uzasadnionego zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa do właściwych organów ścigania, czego konsekwencją będzie wszczęcie postępowania, a w następstwie wydanie wyroku skazującego.
W zależności od sytuacji nieuprawnione wypłacenie pieniędzy z konta zmarłego może być również uznane za kradzież lub nawet oszustwo, co zwiększa maksymalną możliwą karę pozbawienia wolności, aż do 8 lat.
Podsumowując śmierć właściciela rachunku bankowego skutkuje potrzebą wykonania określonych czynności prawnych, które doprowadzą do skutecznego przejścia majątku zamarłego na spadkobierców. Bezprawne wypłacenie pieniędzy z konta zmarłego może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, zarówno cywilnych, jak i karnych. W związku z tym należy być świadomym obowiązujących przepisów prawa, w celu ominięcia negatywnych konsekwencji związanych z ich nieprzestrzeganiem.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej z związku z przedstawionym zagadnieniem – skontaktuj się z Kancelarią.
