Po śmierci bliskiej osoby jedną z pierwszych formalności, które należy załatwić, jest uzyskanie sądowego stwierdzenia nabycia spadku. Jest to dokument potwierdzający, kto formalnie odziedziczył majątek po zmarłym. Bez niego nie można np. sprzedać nieruchomości, uzyskać dostępu do konta bankowego czy przeprowadzić działu spadku.

Co to jest stwierdzenie nabycia spadku?

To orzeczenie sądu potwierdzające, kto i w jakiej części dziedziczy spadek po zmarłym. Może być wydane w oparciu o:

  • dziedziczenie ustawowe – gdy nie ma testamentu,
  • dziedziczenie testamentowe – gdy spadkodawca pozostawił ważny testament.

Alternatywą dla postępowania sądowego jest notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, ale można z niego skorzystać tylko wtedy, gdy wszyscy spadkobiercy są zgodni i obecni u notariusza.

Kiedy trzeba złożyć wniosek?

Nie ma ustawowego terminu na złożenie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, ale warto to zrobić jak najszybciej – szczególnie gdy:

  • konieczne jest uregulowanie stanu prawnego nieruchomości,
  • potrzebny jest dostęp do konta bankowego zmarłego,
  • spadkobiercy chcą dokonać działu spadku lub sprzedać majątek.

Kto może złożyć wniosek?

Każdy, kto ma w tym interes prawny – przede wszystkim:

  • spadkobiercy ustawowi lub testamentowi,
  • wierzyciele spadkobierców,
  • osoby powołane do spadku z testamentu.

Gdzie złożyć wniosek?

Wniosek składa się do sądu rejonowego, właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego. Jeśli miejsca tego nie da się ustalić – właściwy jest sąd miejsca, gdzie znajduje się majątek spadkowy.

Jak wygląda postępowanie?

  1. Złożenie wniosku – z odpisami aktu zgonu, testamentem (jeśli istnieje), wykazem spadkobierców,
  2. Wyznaczenie terminu posiedzenia – zazwyczaj po kilku tygodniach lub miesiącach,
  3. Rozprawa – sąd przesłuchuje wnioskodawcę i uczestników, sprawdza dokumenty,
  4. Wydanie postanowienia – kto nabywa spadek i w jakiej części.

Co zawiera wniosek?

Wniosek powinien zawierać:

  • dane wnioskodawcy i uczestników,
  • dane zmarłego i datę zgonu,
  • informację o istnieniu (lub braku) testamentu,
  • prośbę o stwierdzenie nabycia spadku,
  • dowody: akt zgonu, testament, odpisy aktów urodzenia/małżeństwa, PESEL zmarłego.

Ile trwa postępowanie?

W praktyce postępowanie trwa od 1 do 6 miesięcy, zależnie od sądu, liczby uczestników i stopnia skomplikowania sprawy. W prostych sprawach, bez testamentu i konfliktów – czasem wystarczy jedno posiedzenie.

W przypadkach spornych (np. kwestionowanie testamentu, wydziedziczenia, niejasności rodzinne) – postępowanie może trwać ponad rok.

Jaki jest koszt postępowania?

  • Opłata sądowa od wniosku – 100 zł,
  • Opłata za pełnomocnika – wg cennika kancelarii,
  • Dodatkowe koszty – np. ogłoszenie testamentu, tłumaczenia, dokumenty z zagranicy.

Co dalej po uzyskaniu postanowienia?

Po uprawomocnieniu się postanowienia można:

  • dokonać działu spadku (jeśli spadkobierców jest kilku),
  • wystąpić do banku, sądu ksiąg wieczystych lub innych instytucji,
  • zgłosić nabycie spadku do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy (formularz SD-Z2 – zwolnienie z podatku dla najbliższej rodziny).

Podsumowanie

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku to konieczny krok, by uregulować status prawny po zmarłym. W większości przypadków jest to formalność, ale wymaga zachowania procedury i zgromadzenia odpowiednich dokumentów. W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy adwokata, by przyspieszyć proces i uniknąć błędów formalnych.

Potrzebujesz pomocy przy sprawie spadkowej? Skontaktuj się z kancelarią – pomożemy złożyć wniosek, przeprowadzimy przez procedurę i doradzimy, jak uniknąć błędów.

Sprawdź również:

  • Jak podważyć testament? – przesłanki i procedura sądowa
  • Spadek z długami – kiedy warto odrzucić spadek?
  • Czy można zrzec się spadku na rzecz innej osoby?

    tel. 32 307 01 77
    [email protected]

    Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w związku z wysłaniem zapytania przez formularz kontaktowy. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do przetworzenia zapytania. Zostałem/am poinformowany/a, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwość ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania.

    Ile to 4 + 2?

Powiązane wpisy