Testament ustny to szczególna forma rozrządzenia majątkiem na wypadek śmierci, którą przewiduje polski kodeks cywilny. Sporządza się go wyjątkowo – w sytuacjach, gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo gdy zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe. W artykule wyjaśniamy, kiedy testament ustny jest ważny i jak można go udowodnić przed sądem.
Kiedy testament ustny jest dopuszczalny?
Testament ustny można sporządzić tylko w wyjątkowych przypadkach, określonych w art. 952 kodeksu cywilnego:
- gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy,
- gdy zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione (np. nagły pobyt w szpitalu, wypadek).
Jak sporządza się testament ustny?
Spadkodawca oświadcza swoją wolę ustnie w obecności co najmniej trzech świadków. Dla ważności testamentu konieczne jest spełnienie warunków formalnych:
- jedno z oświadczeń świadka musi zostać spisane w ciągu roku od złożenia testamentu,
- pismo powinno być podpisane przez spadkodawcę i dwóch świadków albo przez wszystkich świadków,
- w razie braku pisma treść testamentu może zostać stwierdzona przez sąd na podstawie zgodnych zeznań świadków, złożonych w ciągu 6 miesięcy od otwarcia spadku.
Udowodnienie testamentu ustnego w sądzie
Najczęściej dochodzi do sporów, gdy spadkobiercy kwestionują istnienie lub treść testamentu ustnego. Wtedy sąd opiera się na:
- pisemnym oświadczeniu sporządzonym przez świadków,
- zezaniach świadków testamentu,
- dokumentacji medycznej lub okolicznościach potwierdzających obawę rychłej śmierci.
Jeżeli sąd uzna, że przesłanki z art. 952 kc nie zostały spełnione, testament ustny będzie nieważny.
Przykłady z praktyki
- spadkodawca wypowiedział swoją ostatnią wolę w obecności rodziny podczas nagłego pogorszenia stanu zdrowia – świadkowie spisali ją kilka dni później,
- osoba poszkodowana w wypadku oświadczyła swoją wolę ratownikom – sąd musiał ocenić, czy rzeczywiście istniała obawa rychłej śmierci,
- testament ustny sporządzony w szpitalu w czasie pandemii, gdy nie było możliwości wizyty notariusza.
FAQ – pytania i odpowiedzi
Czy testament ustny jest tak samo ważny jak notarialny?
Tak, jeśli został sporządzony zgodnie z przepisami i udowodniony, ma pełną moc prawną.
Ile osób musi być przy testamencie ustnym?
Co najmniej trzech świadków, którzy potwierdzają treść oświadczenia spadkodawcy.
Czy testament ustny można sporządzić w domu?
Tak, o ile istnieje obawa rychłej śmierci i obecni są świadkowie spełniający wymogi prawne.
Czy testament ustny można podważyć?
Tak – najczęściej podważany jest brak przesłanek do jego sporządzenia lub niewiarygodność świadków.
Pomoc adwokata w sprawach testamentowych
Testament ustny często rodzi poważne spory w rodzinie. Adwokat pomaga w przygotowaniu wniosku do sądu o stwierdzenie nabycia spadku, reprezentuje w procesach o ważność testamentu oraz analizuje dowody przedstawione przez świadków. Profesjonalne wsparcie zwiększa szanse na skuteczne dochodzenie swoich praw.
tel. 323070177
[email protected]
