Wiele osób decydujących się na kredyt konsolidacyjny otrzymuje ofertę zawierającą obowiązkowe ubezpieczenie – czasem w formie „pakietu”, innym razem pod pozorem warunku uzyskania lepszej oferty. Ale czy takie rozwiązanie jest legalne? I co najważniejsze – czy daje podstawę do zastosowania sankcji kredytu darmowego (SKD)? Sprawdź, kiedy ubezpieczenie może oznaczać naruszenie ustawy o kredycie konsumenckim.
Czy bank może wymagać ubezpieczenia?
Bank może zaoferować kredyt z ubezpieczeniem, ale nie może zmuszać konsumenta do jego zakupu, jeśli nie wynika to wprost z warunków kredytu. Kluczowe są dwie kwestie:
- dobrowolność – klient musi mieć realny wybór (z ubezpieczeniem lub bez),
- transparentność – koszt ubezpieczenia musi być jasno wskazany w umowie i uwzględniony w RRSO oraz całkowitej kwocie do zapłaty.
W praktyce często bywa inaczej – ubezpieczenie staje się „warunkiem nie do odrzucenia”, a jego koszt jest ukryty. To działanie nie tylko nieuczciwe, ale też sprzeczne z przepisami.
Typowe nieprawidłowości w ubezpieczeniach do kredytu konsolidacyjnego
Oto najczęstsze naruszenia, które mogą otworzyć drogę do zastosowania SKD:
- brak wyraźnego wskazania, że ubezpieczenie jest obowiązkowe,
- nieujęcie kosztu ubezpieczenia w RRSO i całkowitym koszcie kredytu,
- zaniżona lub błędna RRSO, nieuwzględniająca składki ubezpieczeniowej,
- ubezpieczenie dodane automatycznie, bez świadomej zgody klienta,
- polisa opłacana jednorazowo z góry i finansowana kredytem (tzw. składka z kredytu),
- brak formularza informacyjnego dotyczącego ubezpieczenia.
Każda z tych sytuacji może być uznana za naruszenie obowiązków informacyjnych, co daje podstawę do zastosowania sankcji kredytu darmowego.
Jakie są skutki prawne takiego naruszenia?
Jeśli bank naruszył przepisy – np. nie ujawnił kosztu ubezpieczenia w umowie lub nie uwzględnił go w RRSO – masz prawo złożyć oświadczenie o sankcji kredytu darmowego. Skutki:
- spłacasz jedynie kwotę wypłaconego kapitału,
- nie płacisz odsetek, prowizji, składek ani innych opłat,
- możesz domagać się zwrotu nadpłaconych rat (również składki ubezpieczeniowej).
Sąd nie analizuje, czy ubezpieczenie było korzystne – liczy się samo naruszenie formalne.
Ubezpieczenie jako sposób na obejście limitów kosztów?
Banki i instytucje pozabankowe coraz częściej stosują ubezpieczenia jako mechanizm obejścia ustawowych limitów kosztów pozaodsetkowych. Wprowadzają obowiązkowe polisy, które znacznie podnoszą RRSO, ale w dokumentach prezentują kredyt jako „tańszy”. To działanie wprost sprzeczne z ustawą.
Jeśli koszt ubezpieczenia jest ukryty lub źle przedstawiony – możesz skutecznie dochodzić swoich praw.
Co możesz zrobić?
- Przejrzyj swoją umowę kredytu konsolidacyjnego oraz dokumenty dotyczące ubezpieczenia.
- Sprawdź, czy koszt ubezpieczenia został ujęty w RRSO i całkowitym koszcie kredytu.
- Zbierz dowody: formularz informacyjny, umowę, regulamin, harmonogram rat.
- Sporządź oświadczenie o skorzystaniu z SKD i wyślij do banku.
Jeśli bank odrzuci wniosek – możesz złożyć reklamację, skargę do Rzecznika Finansowego lub pozew sądowy.
Podsumowanie
Obowiązkowe ubezpieczenia w kredytach konsolidacyjnych są legalne tylko wtedy, gdy są dobrowolne, przejrzyste i uczciwie przedstawione. Jeśli bank ukrywa ich koszt lub wymusza ich wykup bez Twojej zgody – masz realne podstawy, by zastosować sankcję kredytu darmowego.
Pamiętaj: nawet jeśli kredyt został już spłacony, możesz dochodzić zwrotu nadpłat. Warto zlecić analizę dokumentów profesjonaliście – często to właśnie ukryta polisa staje się kluczem do odzyskania pieniędzy.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
