Upadłość konsumencka a alimenty i inne zobowiązania niepodlegające umorzeniu

Alimenty a upadłość konsumencka

Zgodnie z art. 491²¹ ust. 2 Prawa upadłościowego, zobowiązania o charakterze alimentacyjnym nie mogą zostać umorzone. Oznacza to, że nawet po zakończeniu postępowania upadłościowego dłużnik nadal ma obowiązek ich spłaty. Dotyczy to zarówno zaległych, jak i bieżących świadczeń alimentacyjnych.

W praktyce oznacza to, że syndyk nie przejmuje obowiązku płacenia alimentów – ich regulowanie nadal spoczywa na upadłym. Zaległości alimentacyjne są jednak uwzględniane w planie spłaty wierzycieli, dzięki czemu sąd może ustalić ich rozłożenie w czasie.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule „Upadłość konsumencka a długi alimentacyjne”.

Odszkodowania za szkody na osobie

Drugą kategorią zobowiązań, które nie podlegają umorzeniu, są roszczenia wynikające z naprawienia szkody na osobie. Chodzi o odszkodowania, zadośćuczynienia i renty zasądzone na rzecz osób poszkodowanych np. w wypadkach komunikacyjnych czy błędach medycznych.
Prawo uznaje te roszczenia za mające szczególny charakter – dotyczą one krzywd fizycznych lub psychicznych i nie mogą być przerzucane na społeczeństwo poprzez umorzenie w upadłości.

Kary grzywny i zobowiązania wynikające z przestępstw

Upadłość konsumencka nie pozwala również na umorzenie kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniach karnych i wykroczeniowych. Jeśli dłużnik został skazany na grzywnę, jej obowiązek zapłaty pozostaje aktualny.
Podobnie jest w przypadku obowiązku naprawienia szkody wobec ofiary przestępstwa – takie zobowiązania pozostają ważne także po zakończeniu upadłości.

Inne zobowiązania niepodlegające umorzeniu

Poza alimentami, odszkodowaniami i grzywnami, w katalogu zobowiązań niepodlegających umorzeniu znajdują się także:

• roszczenia o charakterze publicznoprawnym, np. niektóre zaległości podatkowe,
• kary pieniężne nałożone przez sądy lub organy administracyjne,
• zobowiązania, które upadły celowo zataił w toku postępowania,
• długi wynikające z działań nieuczciwych lub sprzecznych z prawem.

Dlaczego prawo nie umarza wszystkich długów?

Upadłość konsumencka ma służyć przywróceniu równowagi między dłużnikiem a wierzycielami. Z jednej strony daje szansę na nowy start, z drugiej – chroni tych wierzycieli, których roszczenia wynikają z ważnych względów moralnych lub społecznych.
Dlatego obowiązki alimentacyjne i odszkodowawcze traktowane są jako zobowiązania o podwyższonej ochronie.

Jak postępować, gdy upadły ma zobowiązania alimentacyjne?

W praktyce dłużnik może złożyć wniosek do sądu o dostosowanie planu spłaty do swoich możliwości finansowych. Sąd może ustalić niższe raty lub dłuższy okres spłaty.
Warto też rozważyć mediację z osobą uprawnioną do alimentów – w wielu przypadkach możliwe jest zawarcie porozumienia, które pozwala uniknąć egzekucji komorniczej.

O relacji między upadłością a postępowaniem komorniczym przeczytasz w artykule „Upadłość konsumencka a komornik – co dzieje się po ogłoszeniu?”.

Podsumowanie

• alimenty, odszkodowania i grzywny nie podlegają umorzeniu,
• dłużnik nadal ma obowiązek ich spłaty, nawet po zakończeniu upadłości,
• sąd może jednak dostosować plan spłaty do sytuacji finansowej upadłego,
• cel upadłości to oddłużenie uczciwego dłużnika, nie ucieczka od odpowiedzialności.

Jeżeli Twoje zadłużenie obejmuje zarówno zobowiązania cywilne, jak i alimentacyjne, warto skonsultować się z adwokatem. Prawnik pomoże ocenić, które z długów można objąć postępowaniem, a które trzeba będzie nadal spłacać po jego zakończeniu.

tel. 32 307 01 77
[email protected]