Czy upadły może samodzielnie złożyć odwołanie od decyzji podatkowej?

Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej upadły nie może samodzielnie składać odwołań
od decyzji podatkowych dotyczących majątku.

Wynika to z art. 144 Prawa upadłościowego: w zakresie majątku upadłego reprezentuje wyłącznie syndyk.

Odwołanie złożone przez upadłego:

  • zostanie uznane za niedopuszczalne,
  • zostanie odrzucone przez organ odwoławczy,
  • może skutkować upływem terminu do zaskarżenia.

Kto składa odwołania po ogłoszeniu upadłości?

Wszelkie odwołania i skargi dotyczące podatków, które odnoszą się do majątku upadłego, składa syndyk.

To syndyk:

  • ocenia zasadność odwołania,
  • podejmuje decyzję o zaskarżeniu decyzji urzędu skarbowego,
  • prowadzi postępowania podatkowe,
  • może ustanawiać doradców podatkowych lub adwokatów.

Co wchodzi do masy upadłości w kontekście podatków?

Masa upadłości obejmuje nie tylko majątek, ale także zobowiązania i roszczenia podatkowe.

Wchodzą do niej m.in.:

  • bieżące i zaległe podatki,
  • zobowiązania VAT, PIT, PCC,
  • sprawy dotyczące nadpłat podatku,
  • postępowania wymiarowe dotyczące majątku upadłego.

Czy urząd skarbowy musi kierować sprawy do syndyka?

Tak. Po ogłoszeniu upadłości organ podatkowy powinien kierować całą korespondencję dotyczącą majątku
do syndyka, a nie do upadłego.

Jeżeli organ doręczy decyzję upadłemu zamiast syndykowi, decyzja może być nieskuteczna.

Co jeśli syndyk nie złoży odwołania?

To jedna z najczęstszych sytuacji problemowych. W praktyce zdarza się, że:

  • syndyk uznaje, że odwołanie jest bezzasadne,
  • syndyk nie zdąży w terminie,
  • syndyk nie widzi interesu masy upadłości.

Upadły nie może złożyć odwołania za syndyka, ale może:

  • złożyć pisemny wniosek o dokonanie czynności,
  • żądać uzasadnienia decyzji syndyka,
  • poinformować sąd upadłościowy o zaniechaniu (w skrajnych przypadkach).

Czy upadły ma jakikolwiek wpływ na decyzje syndyka?

Upadły nie może nakazać syndykowi złożenia odwołania, ale ma prawo:

  • wystąpić z wnioskiem,
  • przedstawić argumenty i dokumenty,
  • żądać pisemnej odpowiedzi syndyka.

Postępowania sądowoadministracyjne – kto jest stroną?

W sprawach podatkowych kierowanych do sądów administracyjnych (WSA/NSA) stroną jest:

  • syndyk – w sprawach dotyczących majątku upadłego,
  • upadły – tylko jeśli sprawa ma charakter niemajątkowy.

To syndyk składa skargi i skargi kasacyjne. Upadły nie ma legitymacji procesowej w tych sprawach.

FAQ – upadłość i podatki

Czy upadły może samodzielnie zaskarżyć decyzję urzędu skarbowego?

Nie. Wszelkie odwołania składa syndyk.

Co jeśli urząd wyśle decyzję do upadłego, a nie syndyka?

Decyzja może być nieskuteczna – warto to zgłosić syndykowi lub organowi.

Czy syndyk odpowiada za błędy w postępowaniu podatkowym?

Tak – jeżeli działanie lub zaniechanie wyrządzi szkodę masie upadłości, może ponosić odpowiedzialność.

Czy upadły może działać sam w sprawach podatkowych po zakończeniu upadłości?

Tak – po zakończeniu postępowania upadły odzyskuje pełne prawa procesowe.

Czy syndyk musi korzystać z doradcy podatkowego?

Nie, ale w wielu sprawach praktyka pokazuje, że to zalecane.

Kiedy warto skorzystać z pomocy adwokata?

Sprawy podatkowe w upadłości są złożone i często mają konsekwencje finansowe sięgające dziesiątek tysięcy złotych.
Błędy proceduralne – np. brak odwołania lub odrzucenie środka zaskarżenia – mogą być nieodwracalne.

Adwokat może:

  • ocenić zasadność odwołania,
  • pomóc przygotować wniosek do syndyka,
  • sporządzić skargi do WSA/NSA w imieniu syndyka,
  • monitorować prawidłowość doręczeń i terminów.