Po rozwodzie lub rozstaniu rodziców jednym z najczęstszych źródeł konfliktów są kontakty z dzieckiem. Choć sąd może precyzyjnie uregulować sposób i częstotliwość spotkań, nie zawsze są one przestrzegane. Zdarza się, że jeden z rodziców – najczęściej ten, z którym dziecko mieszka – celowo utrudnia lub uniemożliwia drugiemu realizowanie prawa do kontaktu. Co można wtedy zrobić? Oto 5 kluczowych rzeczy, które warto wiedzieć w takiej sytuacji.
1. Masz prawo do kontaktu – niezależnie od sytuacji między Wami
Rodzic, który nie sprawuje codziennej opieki nad dzieckiem, nadal ma pełne prawo do kontaktu. Zgodnie z art. 113 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
„Rodzice i dzieci mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów.”
Oznacza to, że nawet jeśli relacje między rodzicami są trudne lub napięte, jeden z nich nie może samodzielnie ograniczać kontaktów drugiego z dzieckiem. Utrudnianie spotkań może być traktowane przez sąd jako działanie sprzeczne z dobrem dziecka.
2. Postanowienie sądu lub ugoda są wiążące
Jeśli sąd wydał postanowienie w przedmiocie kontaktów lub zatwierdził ugodę między rodzicami, dokument ten ma moc obowiązującą i podlega wykonaniu. Rodzic, który utrudnia kontakty, łamie prawo – niezależnie od tego, czy czyni to otwarcie, czy w sposób zawoalowany (np. tłumacząc się „wolą dziecka” albo jego chorobą bez dokumentacji).
Ustalone kontakty powinny być realizowane zgodnie z terminami i formą – osobiście, telefonicznie, online – tak jak wynika z orzeczenia. Odstępstwa od tych zasad możliwe są tylko w sytuacjach wyjątkowych i udokumentowanych.
3. Możesz złożyć wniosek o zagrożenie grzywną
Jeśli drugi rodzic uporczywie nie stosuje się do ustaleń, możesz złożyć wniosek o zagrożenie nałożeniem grzywny. Przewiduje to art. 59815 Kodeksu postępowania cywilnego. Sąd może wówczas wydać postanowienie, że za każdy przypadek niewykonania kontaktu, utrudniający rodzic będzie zobowiązany zapłacić określoną kwotę pieniężną – np. 500 zł za każdy niewydany weekend.
Wniosek składa się do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka. Powinien zawierać:
- kopię obowiązującego orzeczenia lub ugody,
- wykaz dni, w których kontakt został naruszony,
- dokumentację (SMS-y, e-maile, notatki kuratora, świadków).
4. W przypadku dalszych naruszeń możesz żądać egzekucji grzywny
Jeśli mimo postanowienia o zagrożeniu grzywną kontakty nadal nie są realizowane, możesz złożyć wniosek o nakazanie zapłaty – za każdy przypadek naruszenia. To już konkretna sankcja finansowa, która często skutecznie zmienia postawę rodzica naruszającego kontakty.
Wysokość grzywny zależy od dochodów i sytuacji życiowej strony. Może wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych – i być egzekwowana komorniczo. Niezależnie od grzywny możesz również złożyć:
- wniosek o zmianę kontaktów (np. w obecności kuratora),
- wniosek o zmianę miejsca zamieszkania dziecka,
- zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa znęcania się psychicznego nad dzieckiem (w przypadku alienacji).
5. Pomoc adwokata zwiększa skuteczność działania
W sprawach o utrudnianie kontaktów pomoc adwokata w sprawach rodzinnych może okazać się kluczowa. Profesjonalny pełnomocnik:
- przygotuje skuteczny wniosek wraz z załącznikami,
- doradzi strategię działania – grzywna, kurator, zmiana orzeczenia,
- zabezpieczy Twoje prawa i interes dziecka na rozprawie,
- może wystąpić o przesłuchanie dziecka lub biegłego psychologa,
- zainicjuje mediację lub inne działania łagodzące konflikt.
Adwokat z Katowic może też pomóc przygotować odpowiednie pismo w przypadku potrzeby natychmiastowego zabezpieczenia kontaktu – np. przed świętami, wakacjami lub ważnym wydarzeniem w życiu dziecka.
Przykład: ojciec odzyskał kontakt z dzieckiem po złożeniu wniosku o grzywnę
Mężczyzna z Gliwic od wielu miesięcy nie mógł realizować kontaktów z córką, mimo że posiadał orzeczenie sądu. Matka tłumaczyła się chorobami dziecka i niechęcią córki. Adwokat pomógł mu złożyć wniosek o zagrożenie grzywną, a następnie – po dalszych naruszeniach – o nałożenie grzywny w wysokości 6000 zł. Sąd przychylił się do wniosku, a matka – obawiając się dalszych konsekwencji – zaczęła wydawać dziecko zgodnie z harmonogramem. Dzięki wsparciu prawnemu kontakty zostały przywrócone.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
