1. Komu przysługuje zachowek?
Zgodnie z art. 991 §1 Kodeksu cywilnego, zachowek przysługuje określonej grupie osób, które zostałyby powołane do spadku z ustawy, a zostały pominięte w testamencie lub nie otrzymały należnej części majątku. Uprawnionymi do zachowku są:
- zstępni spadkodawcy (dzieci, wnuki, prawnuki),
- małżonek spadkodawcy,
- rodzice spadkodawcy – ale tylko wtedy, gdy nie ma zstępnych.
Pozostali krewni, jak np. rodzeństwo, nie mają prawa do zachowku.
2. W jakiej wysokości przysługuje zachowek?
Wysokość zachowku zależy od udziału spadkowego, który przypadłby danej osobie przy dziedziczeniu ustawowym. Przepisy przewidują:
- 1/2 wartości udziału spadkowego – w przypadku osób pełnoletnich i zdolnych do pracy,
- 2/3 wartości udziału spadkowego – jeżeli uprawniony jest małoletni lub trwale niezdolny do pracy.
Zachowek oblicza się od tzw. substratu zachowku, czyli czystej wartości spadku z doliczeniem darowizn i zapisów windykacyjnych.
3. Czy darowizny dokonane za życia spadkodawcy wpływają na zachowek?
Tak. Darowizny mają istotne znaczenie przy obliczaniu zachowku, ponieważ dolicza się je do masy spadkowej, jeśli zostały dokonane:
- na rzecz osób uprawnionych do zachowku, niezależnie od terminu,
- na rzecz innych osób – jeśli zostały dokonane w ciągu 10 lat przed śmiercią spadkodawcy.
Nie dolicza się do masy spadkowej drobnych, zwyczajowo przyjętych darowizn.
4. Jaki jest termin przedawnienia roszczenia o zachowek?
Roszczenie o zachowek przedawnia się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu. W przypadku braku testamentu liczy się 5 lat od dnia śmierci spadkodawcy. Po tym terminie nie można skutecznie domagać się zachowku przed sądem.
5. Czy można dochodzić zachowku tylko od osób wskazanych w testamencie?
Nie. Roszczenie o zachowek można kierować również przeciwko osobom, które otrzymały znaczące darowizny od spadkodawcy za jego życia. W niektórych przypadkach możliwe jest także żądanie zapłaty od zapisobierców windykacyjnych. Odpowiedzialność za zachowek ponoszą osoby, które uzyskały korzyści kosztem uprawnionych do zachowku.
Jak adwokat z Katowic może pomóc w sprawach o zachowek?
Sprawy o zachowek wymagają precyzyjnych obliczeń oraz znajomości przepisów dotyczących spadków i darowizn. Adwokat z Katowic może pomóc poprzez:
- ustalenie wartości spadku i ewentualnych darowizn,
- obliczenie należnego zachowku i sporządzenie wezwania do zapłaty,
- prowadzenie negocjacji z osobami zobowiązanymi do wypłaty,
- reprezentowanie klienta w postępowaniu sądowym o zachowek.
Profesjonalna pomoc prawna pozwala skutecznie dochodzić należnych roszczeń i zabezpieczyć interesy osoby uprawnionej do zachowku.
tel. 32 307 01 77
[email protected]