W ostatnich latach obserwuje się niepokojące zjawisko: coraz więcej młodych ludzi, często niepełnoletnich, sięga po antydepresanty bez konsultacji z lekarzem. Równolegle narasta problem nielegalnej sprzedaży leków psychotropowych w internecie, zwłaszcza na portalach społecznościowych i komunikatorach. Z punktu widzenia prawa karnego handel tego rodzaju środkami stanowi poważne przestępstwo, zagrożone surową karą, niezależnie od tego, czy sprzedaż dotyczy leków na receptę, czy substancji zakwalifikowanych jako środki odurzające.
Dlaczego sprzedaż antydepresantów bez uprawnień jest przestępstwem?
Antydepresanty należą do leków dostępnych wyłącznie na receptę. Przykłady to m.in. fluoksetyna, sertralina, wenlafaksyna czy duloksetyna. Sprzedaż ich osobom trzecim bez uprawnień lekarskich i farmaceutycznych jest naruszeniem art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 2301 z późn. zm.), zgodnie z którym:
„Kto wytwarza produkty lecznicze lub prowadzi obrót nimi bez wymaganego pozwolenia, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”
Jeśli sprzedawany lek zawiera substancje psychotropowe lub odurzające, dodatkowo zastosowanie może mieć art. 56 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, który przewiduje karę nawet do 10 lat pozbawienia wolności za wprowadzanie takich substancji do obrotu bez zezwolenia.
Jak wygląda proceder w praktyce i jakie są jego skutki społeczne?
Do handlu antydepresantami najczęściej dochodzi za pośrednictwem portali społecznościowych, grup zamkniętych, forów internetowych oraz aplikacji komunikacyjnych. Sprzedającymi są często osoby młode, które wcześniej same otrzymywały recepty lub zdobyły leki w sposób nielegalny. Kupującymi są nierzadko osoby niepełnoletnie, zmagające się z problemami psychicznymi, które nie korzystają z pomocy specjalistów.
Sprzedaż leków osobom nieświadomym ich działania, dawkowania i skutków ubocznych może prowadzić do:
- uzależnień i pogorszenia stanu zdrowia psychicznego,
- reakcji niepożądanych z innymi substancjami (w tym alkoholem),
- samobójstw lub prób samobójczych,
- tragicznych wypadków, gdy użytkownik znajduje się pod wpływem silnych leków.
Jest to poważny problem społeczny, który dotyka nie tylko młodzieży, ale również ich rodzin, szkół i środowisk lokalnych. Uświadamianie o skutkach nadużywania leków oraz nielegalnego obrotu nimi powinno iść w parze z egzekwowaniem odpowiedzialności karnej.
Ile kosztuje pomoc adwokata w sprawie karnej o handel lekami?
W sprawach karnych dotyczących nielegalnej sprzedaży leków analiza sytuacji prawnej zwykle jest bezpłatna. Konsultacja z adwokatem kosztuje od 300 do 500 zł. Prowadzenie obrony w całym postępowaniu ustalane jest indywidualnie, w zależności od stopnia skomplikowania sprawy. Koszt konsultacji zostaje odliczony od wynagrodzenia za prowadzenie sprawy, jeśli zostanie nawiązana współpraca z kancelarią.
Jakie są możliwe kary za nielegalny handel antydepresantami?
W zależności od konkretnego czynu i zastosowanej podstawy prawnej, sprawcy mogą grozić:
- kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2 – za naruszenie Prawa farmaceutycznego,
- kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat – jeśli lek zawiera substancje psychotropowe,
- kara nawet do 10 lat pozbawienia wolności – jeśli sąd zakwalifikuje czyn jako wprowadzenie do obrotu środka odurzającego lub psychotropowego.
W przypadku osób niepełnoletnich lub młodocianych sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, jednak nie wyklucza to odpowiedzialności karnej. Czyn taki może także skutkować wpisem do Krajowego Rejestru Karnego, co ma wpływ na dalsze życie zawodowe i edukacyjne.
Jak może pomóc adwokat w sprawach o handel lekami?
Adwokat w sprawach karnych może odegrać kluczową rolę na każdym etapie postępowania:
- udziela porady prawnej i ocenia ryzyko karne związane z zarzutem,
- przygotowuje linię obrony i strategię procesową,
- uczestniczy w przesłuchaniach i reprezentuje podejrzanego lub oskarżonego przed sądem,
- wnioskuje o złagodzenie kary lub warunkowe umorzenie postępowania, jeśli są ku temu podstawy,
- pomaga w negocjacjach z prokuraturą w zakresie dobrowolnego poddania się karze.
W sprawach o tak dużym ciężarze społecznym i medialnym jak nielegalny handel lekami, profesjonalna obrona jest nie tylko prawem, ale i koniecznością. Doświadczony adwokat w sprawach karnych, znający realia postępowań karnych i mechanizmy procesowe, zwiększa szansę na sprawiedliwe rozstrzygnięcie i minimalizację konsekwencji dla oskarżonego.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
