Stalking – kiedy nękanie staje się przestępstwem?

Stalking, czyli uporczywe nękanie, to stosunkowo nowe przestępstwo w polskim prawie karnym, ale coraz częściej spotykane w praktyce. Polega na długotrwałym i powtarzalnym dręczeniu drugiej osoby – zarówno w świecie rzeczywistym, jak i w internecie. W artykule wyjaśniamy, kiedy nękanie spełnia przesłanki stalkingu, jakie kary grożą sprawcy i jak bronić się przed tego rodzaju przemocą psychiczną.

Podstawa prawna – art. 190a kodeksu karnego

Zgodnie z art. 190a § 1 kk, kto przez uporczywe nękanie wzbudza u innej osoby uzasadnione poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Przepis obejmuje także sytuacje, w których sprawca podszywa się pod inną osobę w internecie, aby wyrządzić jej szkodę.

Na czym polega stalking?

Stalking to nie pojedynczy incydent, ale ciąg zachowań, które trwają przez dłuższy czas i mają charakter nękania. Mogą to być m.in.:

• ciągłe telefony, SMS-y i wiadomości w mediach społecznościowych,
• śledzenie ofiary i pojawianie się w jej miejscu pracy lub zamieszkania,
• rozpowszechnianie fałszywych informacji na jej temat,
• groźby, szantaż emocjonalny, uporczywe próby kontaktu,
• podszywanie się pod ofiarę w sieci i publikowanie treści w jej imieniu.

Kary za stalking

• podstawowa kara – do 3 lat pozbawienia wolności,
• jeśli następstwem nękania jest targnięcie się pokrzywdzonego na życie – od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności (§ 3),
• sąd może orzec także środki karne, np. zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym, zakaz zbliżania się czy obowiązek opuszczenia wspólnego mieszkania.

Jak udowodnić stalking?

Kluczowe znaczenie ma dokumentowanie wszystkich przejawów nękania. W postępowaniu dowodowym pomocne są:

• wydruki SMS-ów, e-maili i wiadomości z komunikatorów,
• nagrania rozmów telefonicznych lub monitoring,
• zeznania świadków – rodziny, sąsiadów, współpracowników,
• dokumentacja medyczna potwierdzająca pogorszenie stanu zdrowia psychicznego.

Przykłady z praktyki

• były partner codziennie wysyłał dziesiątki wiadomości i czekał pod blokiem ofiary – sąd uznał to za stalking,
• pracownik uporczywie nachodził przełożonego, pojawiając się w jego domu mimo sprzeciwu – skazany na karę ograniczenia wolności,
• osoba podszywała się pod koleżankę w mediach społecznościowych, publikując kompromitujące treści – sprawa zakończyła się wyrokiem skazującym.

FAQ – pytania i odpowiedzi

Czy jednorazowe wysłanie wiadomości to stalking?
Nie – stalking wymaga powtarzalności i uporczywości zachowań.

Czy stalking musi wiązać się z groźbami?
Nie – wystarczy, że działania istotnie naruszają prywatność ofiary lub wzbudzają poczucie zagrożenia.

Czy stalking w internecie też jest karalny?
Tak – art. 190a kk obejmuje również cyberstalking, czyli nękanie online.

Czy mogę uzyskać ochronę przed stalkerem?
Tak – sąd może orzec zakaz kontaktu, zakaz zbliżania się lub nakaz opuszczenia mieszkania.

Pomoc adwokata w sprawach o stalking

Sprawy o stalking wymagają szybkiego działania i skutecznego zabezpieczenia dowodów. Adwokat pomaga przygotować zawiadomienie do prokuratury, reprezentuje pokrzywdzonego w procesie oraz wnioskuje o środki ochrony, takie jak zakaz kontaktowania się. W przypadku osoby oskarżonej prawnik analizuje dowody i ocenia, czy rzeczywiście zostały spełnione przesłanki stalkingu.

tel. 323070177
[email protected]