11 września 2025 roku Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał opinię w sprawie kredytów hipotecznych opartych o wskaźnik WIBOR (sygn. C-471/24). To wydarzenie może być punktem zwrotnym dla setek tysięcy kredytobiorców w Polsce, podobnie jak wcześniejsze wyroki dotyczące kredytów frankowych.
Czego dotyczy opinia?
Sprawa przed TSUE została zainicjowana pytaniami prejudycjalnymi złożonymi przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Główne wątpliwości dotyczyły tego, czy klauzule umowne odwołujące się do WIBOR są jasne i przejrzyste, a także czy konsument miał możliwość zrozumienia, jak w praktyce działa ten wskaźnik i jak wpływa na wysokość jego raty kredytu.
Rzecznik Generalny w swojej opinii wskazał, że:
- postanowienia umów kredytowych odwołujące się do WIBOR mogą być oceniane pod kątem abuzywności,
- jeżeli klauzula nie jest wystarczająco zrozumiała, sąd krajowy może uznać ją za nieuczciwą,
- dyrektywa 93/13/WE znajduje zastosowanie również do takich umów, o ile prawo krajowe nie nakazuje wprost stosowania WIBOR.
Jakie mogą być konsekwencje?
Opinia Rzecznika nie jest jeszcze wyrokiem, ale w praktyce często wyznacza kierunek przyszłego rozstrzygnięcia TSUE. Ostateczne orzeczenie może zapaść w 2026 roku. Już teraz jednak opinia otwiera kredytobiorcom drogę do kwestionowania zapisów swoich umów.
Potencjalne skutki dla kredytobiorców:
- możliwość usunięcia z umowy wskaźnika WIBOR i pozostawienie oprocentowania opartego wyłącznie na marży banku,
- szansa na znaczące obniżenie rat kredytu,
- nawet unieważnienie całej umowy, jeśli bez WIBOR nie mogłaby ona dalej funkcjonować.
Dla banków oznacza to ryzyko pozwów i konieczność rezerw finansowych, podobnie jak w sprawach frankowych. W efekcie mogą pojawić się próby polubownych rozwiązań, ale także działania legislacyjne, które będą miały na celu ograniczenie strat sektora bankowego.
Co powinni zrobić kredytobiorcy?
Osoby spłacające kredyty oparte na WIBOR powinny już teraz:
- sprawdzić swoje umowy i zidentyfikować zapisy dotyczące oprocentowania,
- skonsultować się z prawnikiem, aby ocenić szanse na zakwestionowanie klauzuli,
- śledzić rozwój sprawy przed TSUE i pierwsze orzeczenia sądów krajowych.
Warto podkreślić, że każda umowa musi być analizowana indywidualnie – nie wszystkie zapisy dotyczące WIBOR będą automatycznie uznawane za abuzywne.
Podsumowanie
Opinia Rzecznika TSUE z 11 września 2025 roku to sygnał, że kredytobiorcy z umowami opartymi na WIBOR mogą zyskać podobne możliwości ochrony jak frankowicze. Nie jest to jeszcze wyrok, ale jego potencjalny kierunek wyraźnie pokazuje, że brak przejrzystości i zrozumiałości mechanizmu ustalania oprocentowania nie może działać na niekorzyść konsumenta. W najbliższych miesiącach możemy spodziewać się wzrostu liczby pozwów przeciwko bankom i rosnącego znaczenia tego tematu w debacie publicznej.
tel. 32 307 01 77
[email protected]