Badania lekarskie górników to obowiązkowy element pracy pod ziemią. Mają na celu ochronę zdrowia pracowników i zapewnienie bezpieczeństwa w kopalniach. Zdarza się jednak, że orzeczenie lekarskie wyklucza górnika z dalszej pracy pod ziemią. Wówczas pracownik może się odwołać, a sprawa trafia do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy (WOMP). W artykule wyjaśniamy, jak wygląda procedura badań, kiedy można się odwołać i jakie prawa przysługują górnikowi.
Obowiązkowe badania lekarskie górników
Zgodnie z Kodeksem pracy i przepisami BHP każdy górnik podlega okresowym badaniom lekarskim. Mają one na celu stwierdzenie, czy stan zdrowia pracownika pozwala na bezpieczną pracę pod ziemią. Badania obejmują m.in.:
- badania ogólne i laboratoryjne,
- badania układu oddechowego (spirometria),
- badania układu krążenia,
- audiometrię (słuch),
- badania okulistyczne,
- w niektórych przypadkach badania psychotechniczne.
Kiedy lekarz może wydać zakaz pracy pod ziemią?
Zakaz zjazdu pod ziemię wydaje się w sytuacji, gdy praca w warunkach górniczych mogłaby zagrozić zdrowiu lub życiu pracownika. Najczęstsze przyczyny to:
- choroby płuc i układu oddechowego (pylica, POChP),
- choroby serca i układu krążenia,
- poważne wady wzroku lub słuchu,
- choroby kręgosłupa i stawów uniemożliwiające ciężką pracę.
Odwołanie od orzeczenia lekarskiego
Jeżeli górnik nie zgadza się z decyzją lekarza medycyny pracy, może wnieść odwołanie. Procedura wygląda następująco:
- Złożenie odwołania w terminie 7 dni od otrzymania orzeczenia.
- Przekazanie sprawy do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy (WOMP).
- Przeprowadzenie dodatkowych badań i wydanie ostatecznego orzeczenia.
Decyzja WOMP jest wiążąca dla pracodawcy i pracownika.
Skierowanie na inne stanowisko
Jeżeli orzeczenie wyklucza pracę pod ziemią, pracodawca może:
- skierować pracownika na stanowisko na powierzchni,
- zapewnić pracę równorzędną,
- w razie braku możliwości – rozwiązać umowę z winy zakładu pracy (z prawem do świadczeń).
W praktyce często wiąże się to z niższym wynagrodzeniem i utratą przywilejów górniczych, co bywa sporne.
Roszczenia górnika
Górnik, który uważa, że orzeczenie lekarskie lub decyzja pracodawcy są niesłuszne, ma prawo do:
- odwołania do WOMP,
- skargi do sądu pracy w przypadku naruszenia przepisów,
- roszczeń odszkodowawczych, jeśli degradacja była bezprawna.
Najczęstsze problemy
- zbyt ogólne orzeczenia lekarskie bez szczegółowych badań,
- brak skierowania na stanowisko równorzędne,
- konflikty o obniżone wynagrodzenie.
FAQ – pytania i odpowiedzi
Czy można powołać własnego lekarza w sprawie odwołania?
Tak – prywatne opinie lekarskie mogą stanowić dowód pomocniczy, choć decydujące jest orzeczenie WOMP.
Czy pracodawca musi zapewnić pracę na powierzchni?
Tak – jeżeli istnieją wolne stanowiska zgodne ze stanem zdrowia pracownika.
Czy można dochodzić odszkodowania za obniżenie wynagrodzenia?
Tak – jeśli decyzja pracodawcy narusza przepisy prawa pracy.
Powiązane artykuły
- Zakaz zjazdu pod ziemię i degradacja stanowiskowa – czy pracodawca może?
- Choroby zawodowe górników – pylica, uszkodzenia słuchu, kręgosłup. Jak uzyskać świadczenia?
- Odpowiedzialność pracodawcy za BHP w kopalni – kiedy przysługuje zadośćuczynienie?
Podsumowanie
Badania lekarskie górników są obowiązkowe i mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracy. W przypadku niekorzystnego orzeczenia górnik ma prawo do odwołania do WOMP. Jeśli decyzja ogranicza możliwość pracy pod ziemią, pracodawca musi zaproponować inne stanowisko lub – w razie braku takiej możliwości – rozwiązać umowę. Warto walczyć o swoje prawa, korzystając z pomocy adwokata.
tel. 32 307 01 77
[email protected]