W dobie fali rozwodów jednym z najczęściej zadawanych pytań jest to czy rozwód ma wpływ na dziedziczenie ustawowe oraz testamentowe? Jeśli odpowiedź jest twierdząca, to jaki? Warto jest pochylić się nad tym zagadnieniem, aby nie sprawiło więcej trudności.
Zatem czy rozwód ma wpływ na dziedziczenie?
Rozwód ma kluczowy wpływ na dziedziczenie. Po rozwodzie byli małżonkowie są w świetle prawa spadkowego obcymi ludźmi i po sobie nie dziedziczą. W takim wypadku w pierwszej kolejności dziedziczą dzieci. Jeśli para nie doczekała się potomstwa to w dalszej kolejności dziedziczą rodzice, następnie rodzeństwo itd.
Z jaką datą małżonkowie „są po rozwodzie”?
Kluczową datą w tym przypadku będzie data uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód. Nie będzie to więc data ostatniej rozprawy, ani też ogłoszenia wyroku przez sąd. Wyrok uprawomocni się w terminie:
- 7 dni od dnia wydania przez sąd I instancji orzeczenia, o ile nikt nie złoży w terminie wniosku o uzasadnienie i jego doręczenie
- 14 dni od dnia otrzymania wyroku z uzasadnieniem, o ile żadne ze stron nie złoży w terminie apelacji
- w dniu wydania orzeczenia przez sąd II instancji
Czy separacja wpływa na dziedziczenie ustawowe tak samo jak rozwód?
Kolejną kwestią w kontekście dziedziczenia jest fakt bycia w separacji. Możliwość dziedziczenia po współmałżonku będzie zależała od tego czy mówimy o separacji formalnej czy faktycznej. W przypadku tej pierwszej, gdy sąd orzekł w wyroku o separacji, a orzeczenie się uprawomocniło współmałżonek wyłączony jest od dziedziczenia. Sytuacja jest zupełnie inna, gdy małżonkowie są w separacji faktycznej, czyli nie żyją ze sobą, ale nie sformalizowali tego stanu. W takim przypadku, w świetle prawa, ciągle są małżonkami oraz dziedziczą po sobie nawzajem.
Czy rozwód lub separacja ma wpływ na dziedziczenie po współmałżonku na podstawie testamentu?
Rozwód ani separacja nie wpływają na dziedziczenie po małżonku na podstawie testamentu. Jeśli tylko spadkodawca miał życzenie, aby jego były małżonek lub małżonek w separacji dziedziczył po nim, to jak najbardziej może dokonać takiego zapisu w swoim testamencie. Omówienia wymaga dodatkowo sytuacja, gdy małżonek zmarł zanim orzeczenie o rozwodzie lub separacji się uprawomocniło. W takim przypadku, w oparciu o przepisy nie możemy mówić o tym, że małżonkowie są po rozwodzie lub że pozostają w separacji, ponieważ orzeczenie to nie zdążyło się uprawomocnić. Co więcej, z uwagi na śmierć jednej ze stron, sąd umorzy postępowanie rozwodowe.
