Alimenty wstecz – kiedy można dochodzić świadczeń za przeszłość?

Wiele osób nie wie, że alimenty można uzyskać nie tylko na przyszłość, ale również za okres wsteczny. W określonych sytuacjach sąd może zasądzić świadczenie za czas sprzed wniesienia pozwu – pod warunkiem spełnienia kilku istotnych przesłanek. W tym artykule wyjaśniamy, czym są alimenty wstecz, kiedy można się o nie ubiegać i co należy udowodnić przed sądem.

Co to są alimenty wstecz?

Alimenty wstecz to świadczenie, które obejmuje okres sprzed złożenia pozwu o alimenty. Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, można żądać alimentów maksymalnie do trzech lat wstecz, o ile w tym czasie powstały niezaspokojone potrzeby dziecka lub osoba uprawniona zaciągnęła zobowiązania, by je zaspokoić.

Podstawa prawna – art. 137 §2 kodeksu rodzinnego

Zgodnie z art. 137 §2 k.r.o., roszczenie o alimenty za czas przeszły może być uwzględnione, gdy:

• istnieją niezaspokojone potrzeby uprawnionego, lub
• uprawniony zaciągnął zobowiązania w celu zaspokojenia tych potrzeb.

Sąd nie zasądzi alimentów wstecz wyłącznie na podstawie twierdzenia, że dziecko było wychowywane i utrzymywane przez jednego z rodziców. Potrzebne są dowody finansowych braków lub długów.

Jakie dowody są potrzebne?

Aby uzyskać alimenty wstecz, należy wykazać:

• istnienie niezaspokojonych potrzeb (np. brak opłaty za czesne, leczenie, ubrania, żywność),
• zaciągnięte kredyty, pożyczki lub inne zobowiązania w celu pokrycia wydatków na dziecko,
• brak wsparcia finansowego od drugiego rodzica,
• okoliczności uzasadniające późniejsze wniesienie pozwu (np. choroba, nieświadomość prawna).

Dowodami mogą być: faktury, potwierdzenia przelewów, umowy kredytowe, oświadczenia świadków, zaświadczenia lekarskie.

Roszczenie regresowe jako alternatywa

Jeśli jeden z rodziców samodzielnie ponosił wszelkie koszty utrzymania dziecka, może dochodzić zwrotu części tych wydatków od drugiego rodzica. W takiej sytuacji nie trzeba wykazywać niezaspokojonych potrzeb dziecka – wystarczy udowodnić poniesienie kosztów.

Roszczenie to opiera się na art. 140 k.r.o. i również podlega przedawnieniu po 3 latach.

Jak wygląda procedura?

Pozew o alimenty wstecz składa się do sądu rejonowego, właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka. W pozwie należy:

• wskazać żądaną wysokość alimentów oraz okres wsteczny, którego dotyczy roszczenie,
• dołączyć dokumenty potwierdzające poniesione wydatki lub istniejące zobowiązania,
• złożyć oświadczenie o braku wsparcia ze strony drugiego rodzica.

Sprawy tego typu bywają skomplikowane dowodowo – dlatego warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.

Na co zwrócić uwagę?

Nie każdy przypadek kwalifikuje się do zasądzenia alimentów wstecz. Kluczowe znaczenie ma dokumentacja – im lepiej udokumentujesz potrzeby dziecka lub zaciągnięte zobowiązania, tym większa szansa na pozytywne rozstrzygnięcie.

Warto również pamiętać o terminie przedawnienia – jeśli od daty wydatków minęły ponad 3 lata, roszczenie nie będzie mogło być skutecznie dochodzone.

Podsumowanie

Alimenty wstecz są możliwe do uzyskania, ale wymagają spełnienia określonych przesłanek i dobrej dokumentacji. Przepisów nie można interpretować rozszerzająco – samo ponoszenie kosztów przez jednego rodzica nie wystarczy. Z pomocą doświadczonego adwokata można jednak skutecznie dochodzić swoich praw, nawet jeśli minęło już trochę czasu od momentu powstania roszczenia.

tel. 32 307 01 77
[email protected]