Prowadzenie pojazdu po cofnięciu uprawnień to przestępstwo opisane w art. 180a kodeksu karnego. W przeciwieństwie do zwykłego braku prawa jazdy, sytuacja ta dotyczy osób, które wcześniej posiadały uprawnienia, ale zostały im one formalnie cofnięte – np. decyzją starosty. Kancelarie adwokackie, zajmujące się obroną w sprawach karnych, często reprezentują kierowców oskarżonych z art. 180a k.k. – zarówno w sprawach o jazdę po alkoholu, jak i za przekroczenie punktów karnych czy odmowę badań.
Art. 180a k.k. – co mówi przepis?
Zgodnie z treścią art. 180a k.k.:
„Kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub w strefie ruchu prowadzi pojazd mechaniczny, nie stosując się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami,
– podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat.
Co to znaczy „cofnięcie uprawnień”?
Cofnięcie uprawnień to formalna decyzja administracyjna – wydawana przez starostę na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym. Może nastąpić m.in. z powodu:
- przekroczenia limitu punktów karnych,
- prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości,
- odmowy poddania się badaniom psychologicznym lub lekarskim,
- nieprzystąpienia do kursu reedukacyjnego.
W przeciwieństwie do zakazu sądowego (z art. 244 k.k.), cofnięcie nie jest orzeczeniem karnym, lecz decyzją administracyjną – ale skutkuje realnym zakazem prowadzenia pojazdów. Naruszenie go to już przestępstwo.
Jakie są możliwe kary za naruszenie art. 180a k.k.?
Ustawodawca przewiduje trzy możliwe sankcje:
- grzywnę,
- karę ograniczenia wolności (np. prace społeczne),
- karę pozbawienia wolności do 2 lat.
W praktyce wiele spraw kończy się warunkowym umorzeniem postępowania, szczególnie gdy kierowca nie był wcześniej karany i jechał ostrożnie. Czasem prokurator proponuje karę z art. 335 k.p.k. – skazanie bez rozprawy. Decyzja, czy skorzystać z takiej opcji, powinna być skonsultowana z obrońcą.
Rola adwokata w sprawie z art. 180a k.k.
Kancelaria broniąca oskarżonego analizuje m.in.:
- czy decyzja o cofnięciu uprawnień była skutecznie doręczona,
- czy kierowca miał świadomość, że nie może prowadzić,
- czy zachowanie nie było incydentalne i nie stwarzało zagrożenia,
- czy możliwe jest warunkowe umorzenie lub zmiana kwalifikacji czynu,
- czy można uzyskać korzystne rozstrzygnięcie bez rozprawy (np. art. 335 k.p.k.).
W niektórych przypadkach udaje się nawet przekwalifikować czyn z art. 180a k.k. na wykroczenie – zwłaszcza gdy cofnięcie dotyczyło np. tylko jednej kategorii prawa jazdy, a kierowca prowadził inny typ pojazdu.
Podsumowanie
Prowadzenie pojazdu po cofnięciu uprawnień to poważne przestępstwo – ale nie zawsze musi kończyć się wyrokiem skazującym. Kluczowa jest szybka reakcja, analiza sytuacji prawnej i odpowiednia strategia procesowa. Pomoc doświadczonego obrońcy może znacząco wpłynąć na ostateczny wynik postępowania.
tel. 32 307 01 77
[email protected]