Art. 270 kk penalizuje fałszowanie dokumentu – w szczególności podrobienie podpisu lub przerobienie treści w sposób, który może wprowadzić w błąd co do autentyczności dokumentu. W 2025 roku organy ścigania mocno opierają się na ekspertyzach kryminalistycznych (pismoznawstwo, badania materiałów), a sądy analizują także znaczenie dokumentu dla obrotu prawnego.
Czym jest fałszerstwo dokumentu (art. 270 kk)?
Przestępstwo polega na: podrobieniu (sporządzeniu dokumentu lub podpisu jako pochodzącego od innej osoby) lub przerobieniu (zmianie treści autentycznego dokumentu), a także na użyciu takiego dokumentu jako autentycznego. Dokumentem jest każdy nośnik informacji, który wywołuje skutki prawne (umowy, pełnomocnictwa, faktury, zaświadczenia, protokoły, wydruki bankowe).
„Podrobiony podpis” – kiedy to przestępstwo?
- Podrobienie – złożenie podpisu „za kogoś” lub odwzorowanie jego charakteru pisma w celu użycia dokumentu jak autentycznego.
- Przerobienie – dopisywanie treści, dopisywanie cyfr/kwot, zmiana daty, podmiana stron.
- Użycie – posłużenie się takim dokumentem (np. w banku, w sądzie, u notariusza, w firmie), nawet gdy sprawca nie był autorem fałszerstwa.
Nie ma znaczenia, czy podpis „wygląda podobnie” – istotne jest, że dokument ma sprawiać wrażenie pochodzącego od innej osoby. Drobne „paraferki” i skany wklejone w PDF również mogą wypełniać znamiona czynu, jeśli dokument wywołuje skutki prawne.
Jaka kara grozi w 2025 roku?
Za czyn z art. 270 kk grozi co do zasady grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 5 lat. Wymiar zależy m.in. od roli sprawcy (autor fałszerstwa vs. tylko „używający”), skali szkody i konsekwencji (np. uzyskanie kredytu, wyłudzenie, szkoda majątkowa), a także od postawy po popełnieniu czynu (naprawienie szkody, współpraca z organami).
Typowe przykłady z praktyki
- „podpisanie” za wspólnika/małżonka zgody na umowę lub pożyczkę,
- zmiana kwoty lub terminu w umowie/umowie pożyczki,
- „użycie” sfałszowanego zaświadczenia o zarobkach lub druków firmowych,
- podrobione pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem,
- „kopiuj–wklej” podpisu w skanie PDF i złożenie go w urzędzie/banku.
Linie obrony w sprawach o art. 270 kk
- Brak umyślności (np. nieświadome użycie skanu, przekonanie o zgodzie drugiej strony),
- Brak skutku prawnego (dokument nie wywoływał skutków w obrocie),
- Wątpliwości co do autorstwa (wniosek o opinię biegłego z zakresu pisma/druków),
- Dobrowolne naprawienie szkody i pojednanie (może wpływać na wymiar kary),
- Warunkowe umorzenie – przy spełnieniu ustawowych przesłanek i niskiej społecznej szkodliwości.
Skutki cywilne i zabezpieczenia (opinia biegłego, unieważnienie)
Niezależnie od odpowiedzialności karnej, strona może domagać się stwierdzenia nieważności czynności prawnej opartej na sfałszowanym dokumencie, unieważnienia umowy, złożenia oświadczenia o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem podstępu oraz odszkodowania. W sprawach bankowych i korporacyjnych często kluczowa będzie szybka opinia biegłego (pismoznawstwo, analiza druku/atramentu/warstw PDF) i zabezpieczenie (np. zakaz wypłaty środków).
FAQ – najczęstsze pytania
Poniżej znajdziesz skrótowe odpowiedzi; pełne rozwinięcia zawiera FAQ schema osadzone w kodzie strony.
Kontakt do kancelarii
Kancelaria prowadzi obronę w sprawach o fałszerstwo dokumentu (art. 270 kk) oraz reprezentuje pokrzywdzonych – od zabezpieczenia dowodów po postępowanie karne i roszczenia cywilne.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
