Kiedy dochodzi do zatrzymania prawa jazdy?
Zatrzymanie prawa jazdy następuje najczęściej w sytuacjach, które budzą poważne wątpliwości co do dalszej możliwości bezpiecznego prowadzenia pojazdów przez kierowcę. Może do tego dojść m.in. z powodu przekroczenia prędkości o ponad 50 km/h w terenie zabudowanym, kierowania pod wpływem alkoholu lub środka odurzającego, a także w wyniku spowodowania wypadku drogowego. Zatrzymania dokonuje policjant, ale samo zdarzenie nie musi jeszcze oznaczać automatycznego pozbawienia uprawnień. W wielu przypadkach możliwe jest ich odzyskanie lub ograniczenie negatywnych konsekwencji.
Jakie przepisy regulują zatrzymanie i odebranie prawa jazdy?
Podstawowe regulacje prawne znajdują się w ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami oraz w Kodeksie postępowania karnego i ustawie Prawo o ruchu drogowym. Zatrzymanie prawa jazdy może mieć charakter tymczasowy (na czas wyjaśnienia sprawy) lub definitywny – na podstawie wyroku sądu lub decyzji administracyjnej starosty. W szczególności:
- art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym – dotyczy przekroczenia prędkości,
- art. 178a k.k. – prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości,
- art. 102 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami – cofnięcie uprawnień w trybie administracyjnym.
W przypadku czynów zabronionych sąd może orzec środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na określony czas (art. 39 pkt 3 k.k.).
Jakie są różnice między zatrzymaniem prawa jazdy a odebraniem uprawnień?
Warto odróżnić kilka pojęć:
- zatrzymanie prawa jazdy – decyzja tymczasowa, podejmowana najczęściej przez policję lub prokuraturę; dokument zostaje fizycznie odebrany, ale uprawnienia nie są jeszcze utracone,
- zawieszenie uprawnień – tymczasowe ograniczenie możliwości prowadzenia pojazdów na czas trwania postępowania,
- odebranie uprawnień – następuje po wydaniu wyroku przez sąd lub decyzji administracyjnej, skutkuje definitywną utratą możliwości prowadzenia pojazdów.
Nie każde zatrzymanie kończy się utratą prawa jazdy. Czasem możliwe jest zakończenie sprawy bez orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów, np. poprzez warunkowe umorzenie postępowania lub orzeczenie jedynie grzywny.
Jakie błędy popełniają kierowcy po zatrzymaniu prawa jazdy?
Najczęstsze błędy, które mogą utrudnić obronę i zwiększyć ryzyko utraty uprawnień, to:
- niepodjęcie żadnych działań prawnych po zatrzymaniu dokumentu,
- niezłożenie zażalenia na postanowienie o zatrzymaniu prawa jazdy,
- prowadzenie pojazdu mimo zatrzymania dokumentu – co może skutkować dodatkowym zarzutem (art. 244 k.k.),
- brak wiedzy o możliwości dobrowolnego poddania się karze na korzystnych warunkach,
- przyznanie się do winy bez konsultacji z obrońcą, co może zostać wykorzystane w sądzie.
W wielu przypadkach odpowiednia strategia obrony pozwala na zachowanie uprawnień lub przynajmniej na ich odzyskanie w możliwie krótkim czasie.
Jak może pomóc adwokat w sprawie o zatrzymanie prawa jazdy?
Adwokat w sprawach karnych z Katowic może udzielić natychmiastowego wsparcia prawnego po zatrzymaniu prawa jazdy. Pomoc ta obejmuje m.in.:
- złożenie zażalenia na zatrzymanie prawa jazdy,
- reprezentację w postępowaniu przygotowawczym i przed sądem,
- opracowanie wniosku o przywrócenie uprawnień lub uchylenie środka zapobiegawczego,
- negocjacje z prokuratorem w celu zastosowania łagodniejszej sankcji,
- wnioski dowodowe i opracowanie strategii procesowej.
W wielu przypadkach możliwe jest uzyskanie orzeczenia, które nie skutkuje trwałą utratą prawa jazdy, zwłaszcza jeśli kierowca wcześniej nie był karany i okoliczności zdarzenia nie były drastyczne. Profesjonalna obrona pozwala na ograniczenie skutków prawnych i życiowych związanych z utratą uprawnień do prowadzenia pojazdów.