Paserstwo to przestępstwo polegające na nabywaniu, przechowywaniu, zbywaniu lub pomaganiu w ukryciu rzeczy pochodzącej z czynu zabronionego. Kodeks karny rozróżnia paserstwo umyślne i nieumyślne, a wysokość kary zależy od rodzaju czynu, wartości mienia oraz stopnia winy sprawcy.
Paserstwo – podstawa prawna
Zgodnie z art. 291 § 1 kodeksu karnego, kto nabywa rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego albo taką rzeczą rozporządza, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Przepis obejmuje również przechowywanie lub pomaganie w jej zbyciu.
Art. 292 kk reguluje paserstwo nieumyślne – dotyczy osób, które nie mają pewności co do pochodzenia rzeczy, ale mimo to decydują się na jej nabycie lub przyjęcie. Grozi za to kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat.
Rodzaje paserstwa
- paserstwo umyślne – sprawca wie, że rzecz pochodzi z przestępstwa, a mimo to nabywa ją, przechowuje albo zbywa,
- paserstwo nieumyślne – sprawca nie ma pewności co do legalności pochodzenia, ale lekkomyślnie zakłada, że wszystko jest w porządku,
- paserstwo internetowe – coraz częściej spotykane przy zakupach w sieci, np. sprzętu elektronicznego lub markowej odzieży w podejrzanie niskiej cenie.
Kara za paserstwo – co grozi sprawcy?
- za paserstwo umyślne – od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności,
- za paserstwo nieumyślne – grzywna, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności do 2 lat,
- za paserstwo mienia znacznej wartości – kara od 1 roku do 10 lat (art. 294 kk),
- za paserstwo mienia wielkiej wartości – kara od 2 do 12 lat (art. 294 kk).
Sąd przy wymiarze kary bierze pod uwagę wartość mienia, sposób działania sprawcy oraz jego dotychczasową karalność. Znaczenie ma również to, czy paserstwo miało charakter profesjonalny (np. handel kradzionymi rzeczami na większą skalę).
Przykłady paserstwa z praktyki
- kupno telefonu lub roweru po znacznie zaniżonej cenie bez dokumentów sprzedaży,
- nabycie części samochodowych z nielegalnego demontażu,
- kupno markowej odzieży lub elektroniki w internecie od niezweryfikowanych sprzedawców,
- przechowywanie rzeczy, o których wiadomo, że pochodzą z kradzieży.
Okoliczności łagodzące i obrona
W praktyce obrona koncentruje się na wykazaniu braku świadomości sprawcy co do pochodzenia rzeczy. Ważne są dowody zakupu, umowy sprzedaży czy korespondencja ze sprzedawcą. W przypadku paserstwa nieumyślnego kluczowe jest udowodnienie, że sprawca zachował należytą ostrożność.
FAQ – pytania i odpowiedzi
Czy nieświadome kupno kradzionego telefonu to paserstwo?
Jeżeli kupujący nie miał podstaw, aby podejrzewać nielegalne pochodzenie rzeczy, nie odpowiada karnie. Jednak przy rażąco zaniżonej cenie sąd może uznać, że zachował się lekkomyślnie i odpowiada za paserstwo nieumyślne.
Co grozi za sprzedaż rzeczy z kradzieży?
Sprzedaż rzeczy pochodzącej z kradzieży to paserstwo umyślne – kara od 3 miesięcy do 5 lat, a przy mieniu znacznej wartości nawet do 10 lat pozbawienia wolności.
Czy paserstwo zawsze oznacza więzienie?
Nie – w wielu sprawach sąd wymierza grzywnę lub karę ograniczenia wolności, szczególnie przy paserstwie nieumyślnym i niskiej wartości rzeczy.
Czy paserstwo się przedawnia?
Tak, zgodnie z ogólnymi regułami przedawnienia przestępstw – co do zasady po 10 latach, a w przypadku lżejszych form po 5 latach.
Jak adwokat może pomóc?
Obrońca w sprawach o paserstwo analizuje, czy istniały realne podstawy do przypisania sprawcy świadomości pochodzenia rzeczy. Może też przedstawić dowody wskazujące, że działał on w dobrej wierze. W przypadku zarzutu paserstwa profesjonalnego istotne jest wykazanie, że sprawa miała charakter incydentalny, a nie stałą działalność.
tel. 323070177
[email protected]