Małżeństwo, choć uznawane za trwały związek, może w pewnych sytuacjach zostać uznane za nieważne. W polskim prawie cywilnym określono przesłanki, które pozwalają na stwierdzenie nieważności małżeństwa, jeżeli zostało ono zawarte z naruszeniem przepisów. Procedura ta różni się od rozwodu, ponieważ dotyczy sytuacji, w których małżeństwo od początku nie powinno było zaistnieć w świetle prawa.
Jakie są przesłanki stwierdzenia nieważności małżeństwa?
Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym (art. 10–15), małżeństwo może zostać uznane za nieważne w następujących przypadkach:
- zawarcie małżeństwa przez osobę nieposiadającą zdolności do czynności prawnych, np. osobę ubezwłasnowolnioną
- zawarcie małżeństwa przez osobę niepełnoletnią – wyjątkiem są kobiety, które ukończyły 16 lat i otrzymały zgodę sądu
- zawarcie małżeństwa przez osobę pozostającą w innym związku małżeńskim
- zawarcie małżeństwa między krewnymi w linii prostej, rodzeństwem lub powinowatymi w linii prostej
- zawarcie małżeństwa przez osobę chorą psychicznie lub niedorozwiniętą umysłowo, chyba że sąd wyraził zgodę
- zawarcie małżeństwa pod wpływem groźby lub błędu co do tożsamości małżonka
Każda z tych przesłanek wymaga szczegółowego zbadania przez sąd, który decyduje o stwierdzeniu nieważności małżeństwa.
Jakie są konsekwencje stwierdzenia nieważności małżeństwa?
Stwierdzenie nieważności małżeństwa oznacza, że jest ono traktowane tak, jakby nigdy nie zostało zawarte. Jednak polskie prawo chroni interesy stron i dzieci z tego związku, przewidując:
- uznanie dzieci urodzonych w takim związku za pochodzące od obojga rodziców
- możliwość dochodzenia alimentów od byłego małżonka
- ochronę praw majątkowych, w tym możliwość podziału majątku wspólnego
W praktyce, choć małżeństwo jest nieważne, strony mogą mieć pewne zobowiązania wobec siebie nawzajem i wobec dzieci.
Przykłady sytuacji, w których małżeństwo jest nieważne
W praktyce sądowej zdarzają się przypadki, w których małżeństwo zostaje unieważnione z następujących powodów:
- jedna z osób była już w związku małżeńskim, co zostało ujawnione po ślubie
- małżeństwo zostało zawarte pod przymusem, np. z powodu gróźb
- jedna z osób podała fałszywą tożsamość, ukrywając istotne informacje, takie jak wcześniejsze małżeństwo
- ślub został zawarty między krewnymi, co jest prawnie niedopuszczalne
Każdy przypadek jest oceniany indywidualnie, a sąd rozpatruje wszystkie dowody i okoliczności sprawy.
Jakie dowody są potrzebne, aby unieważnić małżeństwo?
W sprawach o unieważnienie małżeństwa konieczne jest przedstawienie dowodów potwierdzających zaistnienie przesłanek nieważności. Mogą to być:
- akta stanu cywilnego, np. dokumenty potwierdzające wcześniejsze małżeństwo
- zeznania świadków, którzy potwierdzą okoliczności zawarcia małżeństwa
- zaświadczenia lekarskie w przypadku chorób psychicznych lub niedorozwoju umysłowego
- dokumenty potwierdzające fałszywą tożsamość lub użycie groźby
Dowody muszą być rzetelne i wiarygodne, aby sąd mógł podjąć decyzję o unieważnieniu małżeństwa.
Jak adwokat może pomóc w sprawie o unieważnienie małżeństwa?
Adwokat z Katowic od spraw rozwodowych lub innego miasta może zapewnić wsparcie prawne na każdym etapie postępowania o unieważnienie małżeństwa, oferując pomoc w:
- analizie sytuacji i ocenie, czy istnieją przesłanki do unieważnienia małżeństwa
- przygotowaniu wniosku o stwierdzenie nieważności małżeństwa
- gromadzeniu dowodów i ich przedstawianiu w sądzie
- reprezentacji klienta w postępowaniu sądowym
Profesjonalna pomoc prawna zwiększa szanse na pozytywne rozstrzygnięcie sprawy oraz minimalizuje ryzyko błędów proceduralnych.
tel. 323070177
[email protected]
