14 marca 2024 roku weszła w życie nowelizacja kodeksu karnego. Głównym założeniem zmian było zaostrzenie kar za prowadzenie pojazdów mechanicznych pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. Rozwiązania te mają poprawić bezpieczeństwo na drogach. Głównym „zagrożeniem” dla pijanych kierowców jest konfiskata pojazdu lub przepadek równowartości. W jakich przypadkach nietrzeźwy kierujący może spodziewać się tego typu sankcji?
Czy konfiskata samochodu za jazdę po alkoholu grozi w każdym przypadku?
Zgodnie z art. 44b kodeksu karnego po nowelizacji konfiskata pojazdu może mieć charakter fakultatywny lub obligatoryjny. Generalnie zależy to stanu faktycznego, ale obowiązkowy charakter ma w następujących przypadkach:
- zawartość alkoholu w organizmie kierującego przekroczy 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm w wydychanym powietrzu;
- sprawca katastrofy, osoba sprowadzająca bezpośrednie niebezpieczeństwo katastrofy albo sprawca wypadku drogowego dopuści się tych czynów w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegnie z miejsca zdarzenia albo spożyje alkohol lub zażyje środek odurzający po popełnieniu tych czynów – lecz przed badaniem trzeźwości albo badaniem na obecność środków odurzających;
- nietrzeźwy lub znajdujący się pod wpływem środka odurzającego kierujący:
a) był już wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za w/w przestępstwa związane z katastrofą i wypadkiem
b) będzie w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstw
Kiedy nie orzeka się konfiskaty pojazdu lub jego równowartości?
Przede wszystkim przepisy wskazują, że jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa pojazd nie stanowił wyłącznej własności sprawcy albo po popełnieniu przestępstwa sprawca zbył, darował lub ukrył podlegający przepadkowi pojazd, orzeka się przepadek równowartości pojazdu.
Równowartość to pojazdu to wartość samochodu określona w polisie ubezpieczeniowej na rok, w którym popełniono przestępstwo, a jeśli polisy brak jest to średnia wartość rynkowa pojazdu odpowiadającego, przy uwzględnieniu marki, modelu, roku produkcji, typu nadwozia, rodzaju napędu i silnika, pojemności lub mocy silnika oraz przybliżonego przebiegu, pojazdowi prowadzonemu przez sprawcę, ustalona na podstawie dostępnych danych, bez powoływania w tym celu biegłego.
Konfiskaty pojazdu lub jego równowartości nie orzeka się, jeżeli jeżeli sprawca prowadził niestanowiący jego własności pojazd mechaniczny wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy. W takim wypadku sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
