Polskie sądy kładą szczególny nacisk na doprowadzenie do zakończenia sporu drogą polubowną. Z tego powodu często stosowaną praktyką jest zawarcie porozumienia w drodze mediacji, które sprawia, że obie strony godzą się na kompromisowe zakończenie postępowania. Ma to za zadanie doprowadzić do szybszego zakończenia sporu, a także zapobiec ponoszeniu kolejnych kosztów związanych z procesem. Mediacja w sprawach karnych funkcjonuje w polskim prawie od 2003 r., a jej odbycie jest możliwe, jeśli jedną ze stron jest pokrzywdzony. Najczęściej są to sprawy z zakresu życia rodzinnego i opieki bądź np. wypadków komunikacyjnych, pobicia czy kradzieży.
Czym jest mediacja w sprawach karnych?
Najprościej mówiąc jest to dobrowolne dojście do porozumienia pomiędzy stronami konfliktu. W postępowaniu karnym mediacja powstaje, gdy w wyniku przestępstwa pokrzywdzony próbuje porozumieć się z oskarżonym z pomocą mediatora, który musi pozostawać bezstronny. Oczywiście zastosowanie mediacji jest w pełni dobrowolne i może nastąpić tylko po uprzedniej obopólnej zgodzie stron postępowania. Czas trwania mediacji zgodnie z art. 23a § 2 k.p.k. nie powinien wynosić dłużej niż miesiąc, chyba że uczestnicy chcieliby ją przedłużyć.
Czy warto podjąć mediacje w sprawach karnych?
Jeśli strony za pomocą mediacji dojdą do porozumienia, będzie to miało wpływ na zakończenie postępowania. Dzięki niej, Sąd może przychylić się do odstąpienia od wymierzenia kary, złagodzenia jej, zastosowania konkretnych środków karnych lub nawet warunkowego umorzenia postępowania. Przede wszystkim w przypadku mediacji zarówno pokrzywdzony jak i oskarżony mają szansę na samodzielne kształtowanie rozstrzygnięcia procesu. Tak jak to zostało wspomniane wcześniej, skrócenie postępowania oraz wcześniejsze dojście do porozumienia z pewnością pozwoli zapobiec ponoszeniu dalszych kosztów, a także co istotne, może umożliwić wcześniejsze zakończenie sprawy.
Mediacja nie jest jednak jedyną możliwością zakończenia postępowania karnego i doprowadzenie do niej musi zostać poprzedzone spełnieniem odpowiednich warunków. Warto pamiętać, że nawet w przypadku, gdy Sąd zaproponuje skierowanie sprawy do mediacji, nie musimy się na nią zgadzać! Powinna być ona w pełni świadomą i dobrowolną decyzją zarówno pokrzywdzonego jak i oskarżonego w postępowaniu.
