Tajemnica korespondencji to jedno z fundamentalnych dóbr osobistych, chronione przez Konstytucję RP, kodeks cywilny i przepisy szczególne. Obejmuje listy, e-maile, wiadomości SMS czy konwersacje w komunikatorach. Jej naruszenie może skutkować odpowiedzialnością cywilną, a w niektórych przypadkach także karną.
Podstawy prawne ochrony
- Konstytucja RP – art. 49 gwarantuje wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się,
- Kodeks cywilny – art. 23 i 24 kc pozwalają dochodzić ochrony w przypadku naruszenia dóbr osobistych,
- Kodeks karny – art. 267 kk przewiduje sankcje za bezprawne uzyskanie informacji, podsłuch i ujawnienie korespondencji.
Kiedy dochodzi do naruszenia?
- bezprawne odczytanie listu, e-maila czy wiadomości SMS,
- udostępnienie osobom trzecim treści prywatnej korespondencji,
- opublikowanie fragmentów rozmów w internecie,
- podsłuchiwanie rozmów telefonicznych lub online,
- wykorzystanie treści wiadomości w celu poniżenia lub ośmieszenia adresata.
Odpowiedzialność cywilna
Poszkodowany może domagać się:
- zaniechania naruszeń,
- usunięcia skutków – np. usunięcia treści z internetu,
- zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę,
- odszkodowania, jeśli ujawnienie korespondencji spowodowało stratę majątkową,
- świadczenia na cel społeczny.
Odpowiedzialność karna
Art. 267 kk przewiduje karę grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat za nieuprawnione uzyskanie informacji, w tym przełamanie zabezpieczenia poczty elektronicznej czy podsłuch.
Jak zabezpieczyć swoje prawa?
- gromadzić dowody – screeny, kopie wiadomości, nagrania,
- zgłosić sprawę administratorowi serwisu lub portalu społecznościowego,
- wystąpić z wezwaniem do zaprzestania naruszeń,
- rozważyć pozew cywilny lub zawiadomienie do prokuratury.
Podsumowanie
Tajemnica korespondencji to dobro osobiste chronione na wielu poziomach prawa. Jej naruszenie może prowadzić do odpowiedzialności cywilnej i karnej. Poszkodowany ma prawo żądać usunięcia skutków, przeprosin i zadośćuczynienia, a w poważniejszych przypadkach sprawca musi liczyć się z konsekwencjami karnymi.
