Na czym polega ubezwłasnowolnienie?

Ubezwłasnowolnienie to procedura prawna, w której sąd orzeka, że dana osoba nie jest w stanie samodzielnie podejmować decyzji z powodu choroby psychicznej, niepełnosprawności intelektualnej lub innej poważnej dysfunkcji. Celem ubezwłasnowolnienia jest ochrona interesów osoby, która nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem, oraz zabezpieczenie jej majątku i praw.

W polskim prawie wyróżnia się dwa rodzaje ubezwłasnowolnienia:

  • Ubezwłasnowolnienie całkowite – osoba traci zdolność do czynności prawnych i wymaga ustanowienia opiekuna.
  • Ubezwłasnowolnienie częściowe – osoba może wykonywać czynności prawne, ale pod nadzorem kuratora.

Kiedy można złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie?

Wniosek o ubezwłasnowolnienie można złożyć, gdy dana osoba nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować i podejmować świadomych decyzji. Przykładowe sytuacje obejmują:

  • chorobę Alzheimera lub inne schorzenia neurodegeneracyjne,
  • zaburzenia psychiczne, np. schizofrenię, depresję z objawami psychotycznymi,
  • uzależnienia (np. alkoholizm, narkomania),
  • znaczną niepełnosprawność intelektualną.

Jak przebiega proces ubezwłasnowolnienia?

Postępowanie sądowe w sprawie ubezwłasnowolnienia składa się z kilku etapów:

1. Złożenie wniosku do sądu

Wniosek składa się do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania osoby, której dotyczy sprawa. Wnioskodawcą może być:

  • małżonek,
  • rodzice,
  • dzieci,
  • rodzeństwo,
  • prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.

Wniosek powinien zawierać:

  • dane osobowe osoby, której dotyczy ubezwłasnowolnienie,
  • uzasadnienie, dlaczego jest to konieczne,
  • dokumentację medyczną,
  • wniosek o powołanie biegłego psychiatry.

2. Opinia biegłych

Sąd powołuje biegłych specjalistów (psychologa, psychiatrę lub neurologa), którzy oceniają stan zdrowia osoby i określają, czy zachodzi konieczność ubezwłasnowolnienia.

3. Przesłuchanie osoby, której dotyczy wniosek

Osoba, która ma być ubezwłasnowolniona, musi zostać przesłuchana przez sąd, chyba że jej stan zdrowia na to nie pozwala.

4. Wydanie orzeczenia

Na podstawie zebranych dowodów i opinii biegłych sąd wydaje decyzję o ubezwłasnowolnieniu całkowitym, częściowym lub oddala wniosek.

Jakie są skutki prawne ubezwłasnowolnienia?

Skutki zależą od rodzaju ubezwłasnowolnienia:

  • Ubezwłasnowolnienie całkowite – osoba traci zdolność do czynności prawnych, a jej sprawami zarządza opiekun ustanowiony przez sąd.
  • Ubezwłasnowolnienie częściowe – osoba może podejmować podstawowe decyzje, ale w sprawach majątkowych i prawnych wymaga zgody kuratora.

Ubezwłasnowolnienie nie oznacza pozbawienia godności ani ochrony praw osobistych – opiekun musi działać w interesie osoby ubezwłasnowolnionej i składać sprawozdania sądowi.

Jak może pomóc adwokat?

Proces ubezwłasnowolnienia jest skomplikowany i wymaga rzetelnej argumentacji prawnej oraz zgromadzenia odpowiednich dowodów. Adwokat może pomóc w:

  • sporządzeniu wniosku do sądu,
  • przygotowaniu niezbędnej dokumentacji medycznej,
  • reprezentowaniu wnioskodawcy w sądzie,
  • odwołaniu się od niekorzystnego orzeczenia.

Profesjonalna pomoc prawna zwiększa szanse na pozytywne rozstrzygnięcie i skuteczną ochronę interesów osoby wymagającej opieki.

tel. 32 307 01 77
[email protected]

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w związku z wysłaniem zapytania przez formularz kontaktowy. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do przetworzenia zapytania. Zostałem/am poinformowany/a, że przysługuje mi prawo dostępu do swoich danych, możliwość ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania.

Ile to 4 + 2?