Zabezpieczenie majątkowe to środek zapobiegawczy stosowany przez prokuratora lub sąd w postępowaniu karnym. Może dotyczyć rachunków bankowych, nieruchomości, samochodów, udziałów w spółkach, a nawet wynagrodzenia. W praktyce często prowadzi do paraliżu działalności gospodarczej, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie domagać się jego uchylenia lub ograniczenia.
Na czym polega zabezpieczenie majątkowe
Zgodnie z art. 291 i 292 kodeksu postępowania karnego, zabezpieczenie majątkowe służy temu, aby w przyszłości można było wykonać karę grzywny, przepadek lub obowiązek naprawienia szkody. Organy ścigania mogą zająć majątek już na etapie śledztwa – często jeszcze przed postawieniem zarzutów.
Co można zająć w ramach zabezpieczenia
- środki na rachunkach bankowych,
- nieruchomości (dom, mieszkanie, działka),
- udziały lub akcje w spółkach,
- pojazdy i sprzęt firmowy,
- wynagrodzenie lub należności z kontraktów.
W przypadku przedsiębiorców skutki mogą być szczególnie dotkliwe – blokada kont uniemożliwia regulowanie bieżących zobowiązań i wynagrodzeń.
Jak wygląda procedura zastosowania
Zabezpieczenie stosuje się w formie postanowienia prokuratora (czasem sądu), które doręcza się osobie, której majątek objęto zajęciem. W praktyce często decyzja zapada nagle – po przeszukaniu lub przesłuchaniu – a właściciel dowiaduje się o niej z pisma z banku lub z KRS.
Wniosek o uchylenie lub zmianę zabezpieczenia
Obrońca może wnieść wniosek o:
- uchylenie – gdy nie istnieją już przesłanki zastosowania środka,
- ograniczenie – np. tylko do określonej kwoty lub składnika majątku,
- zamianę – np. na poręczenie majątkowe lub gwarancję bankową.
Wniosek powinien zawierać argumenty dotyczące m.in. braku proporcjonalności środka, nadmiernej dolegliwości lub nieaktualności zarzutów.
Zażalenie na zabezpieczenie majątkowe
Na postanowienie o zabezpieczeniu przysługuje zażalenie do sądu. Termin wynosi 7 dni od doręczenia decyzji. W zażaleniu warto podnieść m.in.:
- brak uzasadnienia faktycznego (ogólne sformułowania typu „istnieje obawa ukrycia majątku”),
- brak powiązania zajętego mienia z zarzutem,
- niedopuszczalność zajęcia rzeczy należących do osób trzecich (np. współmałżonka),
- nadmierność środka względem wartości szkody lub kary.
Praktyka obrony i argumentacja
W praktyce skuteczne są wnioski poparte dokumentacją finansową (np. wykazem rachunków, historią przelewów, opinią biegłego). Sąd analizuje, czy zajęte środki rzeczywiście mogą pochodzić z przestępstwa i czy dalsze blokowanie majątku jest konieczne. Obrońca może też wnosić o udostępnienie środków na bieżące potrzeby firmy lub utrzymanie rodziny.
Zobacz również
- Postępowanie przygotowawcze – prawa podejrzanego
- Dozór policyjny – zmiana i uchylenie
- Zatrzymanie telefonu lub komputera przez policję
- Sprawy karne Katowice – obrona w śledztwie
- Art. 296 kk – nadużycie zaufania
FAQ
Czy prokurator może zająć majątek bez zgody sądu?
Tak, w fazie śledztwa może wydać postanowienie samodzielnie, ale sąd kontroluje zasadność środka po wniesieniu zażalenia.
Czy można zablokować środki wspólne małżonków?
Tak, jeśli zachodzi podejrzenie, że środki pochodzą z przestępstwa – ale osoba trzecia może żądać wyłączenia spod zajęcia.
Czy można korzystać z zajętego konta?
Z reguły nie, ale można wnosić o udostępnienie środków na cele życiowe lub bieżącą działalność gospodarczą.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
