Skarga pauliańska to nie tylko przypadki darowizn, ale również sprzedaży majątku. Dłużnicy często próbują pozbyć się nieruchomości lub wartościowych ruchomości, aby utrudnić wierzycielom egzekucję. Jednak w sytuacji, gdy majątek trafia do osoby trzeciej w ramach odpłatnej umowy, pojawia się pytanie: co z nabywcą działającym w dobrej wierze? Czy zawsze ryzykuje utratę swojej własności?
Sprzedaż a pokrzywdzenie wierzycieli
Zgodnie z art. 527 kodeksu cywilnego, skarga pauliańska dotyczy każdej czynności prawnej, która prowadzi do pokrzywdzenia wierzycieli. Sprzedaż mieszkania, domu czy samochodu może być więc uznana za bezskuteczną wobec wierzyciela, jeśli dłużnik wiedział, że pozbawia się majątku i tym samym uniemożliwia spłatę zobowiązań.
Kiedy nabywca jest chroniony?
Polskie prawo chroni osoby, które nabyły majątek w dobrej wierze, tzn. nie wiedziały o zadłużeniu dłużnika ani nie mogły się o nim dowiedzieć przy zachowaniu należytej staranności. Ochrona ta ma jednak swoje granice. Jeśli sprzedaż była podejrzanie szybka, cena rażąco niska albo strony pozostają w bliskich relacjach, sąd może uznać, że nabywca powinien był znać sytuację dłużnika.
Domniemania w prawie
Jeśli kupującym jest osoba bliska, np. małżonek, dziecko czy rodzeństwo, obowiązuje domniemanie złej wiary. Wierzyciel nie musi udowadniać, że nabywca wiedział o długu – to osoba trzecia musi wykazać, że działała uczciwie i nie miała wiedzy o zadłużeniu.
Przykłady z praktyki
W kancelariach w Katowicach i Warszawie pojawiają się sprawy, w których dłużnicy sprzedawali mieszkania znajomym za symboliczną kwotę, a ci później twierdzili, że nie wiedzieli o długach. Sąd jednak oceniał cenę, moment zawarcia umowy i relacje stron, co zwykle prowadziło do uznania czynności za bezskuteczną wobec wierzyciela.
Dowody pomocne w procesie
- umowa sprzedaży i wskazana cena
- zeznania świadków dotyczące relacji stron
- historia zadłużenia dłużnika
- dokumentacja komornicza lub sądowa
Wnioski
Skarga pauliańska przy sprzedaży majątku nie zawsze musi prowadzić do odebrania własności nabywcy, jeśli działał w dobrej wierze. Jednak w wielu przypadkach sądy przyjmują, że transakcje dokonane w nietypowych okolicznościach, po zaniżonej cenie lub między bliskimi osobami, są podstawą do ochrony interesów wierzyciela. Dlatego każda taka sprawa wymaga dokładnej analizy prawnej i wsparcia adwokata.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
