Rozwód nie kończy wszystkich spraw między byłymi małżonkami. Po orzeczeniu rozwodu pozostaje jeszcze kwestia podziału majątku wspólnego. To jedna z najczęstszych przyczyn sporów w sądzie – od wartości mieszkania, przez kredyty hipoteczne, aż po drobne przedmioty codziennego użytku. W tym poradniku wyjaśniamy, jak wygląda podział majątku krok po kroku, jakie dokumenty należy przygotować oraz publikujemy wzór wniosku o podział majątku.
Co wchodzi do majątku wspólnego małżonków
Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje wspólność ustawowa. Oznacza to, że do majątku wspólnego należą m.in.:
- mieszkanie, dom lub inne nieruchomości nabyte w trakcie małżeństwa,
- wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej,
- dochody z majątku wspólnego i osobistego,
- środki zgromadzone na rachunkach bankowych,
- ruchomości (np. samochód, sprzęty RTV, meble).
Nie wchodzi natomiast do majątku wspólnego to, co zostało nabyte przed ślubem, otrzymane w drodze darowizny, spadku czy zapisu – chyba że darczyńca lub spadkodawca inaczej postanowił.
Kiedy można dokonać podziału majątku
Podział majątku można przeprowadzić:
- po rozwodzie – najczęstsze rozwiązanie,
- w trakcie rozwodu – jeśli strony są zgodne i nie spowolni to postępowania rozwodowego,
- po ustanowieniu rozdzielności majątkowej – np. na mocy intercyzy albo wyroku sądu.
Formy podziału majątku
Podział majątku wspólnego może być dokonany:
- umownie – jeśli małżonkowie są zgodni; w przypadku nieruchomości konieczna jest forma aktu notarialnego,
- sądowo – gdy strony nie mogą dojść do porozumienia; wtedy sąd decyduje, komu przypadną poszczególne składniki i czy należą się spłaty.
Krok po kroku – jak wygląda postępowanie sądowe
- Przygotowanie wniosku – wskazanie składników majątku i propozycji podziału.
- Złożenie wniosku w sądzie rejonowym – właściwym dla miejsca położenia nieruchomości lub miejsca zamieszkania uczestnika.
- Opłata sądowa – 1000 zł (lub 300 zł, jeśli wniosek zawiera zgodny projekt podziału).
- Rozprawa – sąd przesłuchuje strony, może powołać biegłych do wyceny majątku.
- Postanowienie sądu – ustalający ostateczny podział majątku i ewentualne spłaty.
Wzór wniosku o podział majątku wspólnego
[miejscowość], dnia [dd.mm.rrrr] Do Sądu Rejonowego w [miasto] Wydział Cywilny Wnioskodawca: [imię i nazwisko, adres] Uczestnik: [imię i nazwisko, adres] WNIOSEK O PODZIAŁ MAJĄTKU WSPÓLNEGO Na podstawie art. 566 i nast. Kodeksu postępowania cywilnego wnoszę o: 1) dokonanie podziału majątku wspólnego byłych małżonków [imię i nazwisko wnioskodawcy] i [imię i nazwisko uczestnika], rozwiązanego prawomocnym wyrokiem rozwodowym Sądu Okręgowego w [miasto] z dnia [data], sygn. akt [sygnatura], 2) przyznanie wnioskodawcy prawa własności mieszkania położonego w [adres], nr KW [numer], o wartości [kwota], 3) zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy spłaty w kwocie [kwota] tytułem wyrównania udziałów, 4) zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Uzasadnienie: W skład majątku wspólnego stron wchodzi: - mieszkanie w [adres] o wartości [kwota], - samochód marki [marka] o wartości [kwota], - oszczędności na rachunku bankowym w wysokości [kwota]. Proponuję podział majątku zgodnie z powyższym wnioskiem, ponieważ będzie on odpowiadał dotychczasowemu sposobowi korzystania z mieszkania i rzeczy wspólnych. Dowody: - odpis księgi wieczystej, - wycena nieruchomości, - dokumenty potwierdzające stan konta bankowego, - dowód rejestracyjny pojazdu. [Podpis wnioskodawcy]
Spłaty i dopłaty
Jeśli jeden z małżonków otrzymuje składnik majątku o większej wartości (np. mieszkanie), sąd zasądza spłatę na rzecz drugiego. Spłata może być rozłożona na raty, ale nie dłużej niż na 10 lat.
Podział kredytu hipotecznego
Szczególnie trudne są sprawy z kredytem hipotecznym. Sąd nie dzieli samego długu – bank nadal wymaga spłaty od obu kredytobiorców. Kwestia ta była szerzej omówiona w artykule: Podział majątku przy kredycie hipotecznym – jak wygląda w praktyce?.
Najczęstsze błędy we wnioskach
- brak precyzyjnego wskazania składników majątku,
- pomijanie długów i kredytów,
- niedoszacowanie wartości nieruchomości,
- brak zgody co do sposobu podziału – co wydłuża postępowanie.
Checklisty
Dokumenty potrzebne do wniosku o podział majątku:
- odpis wyroku rozwodowego,
- odpis księgi wieczystej nieruchomości,
- dokumenty dotyczące wartości majątku (wyceny, operaty, rachunki),
- dokumenty potwierdzające stan kont bankowych,
- dowód rejestracyjny samochodu.
FAQ
Czy można podzielić majątek przed rozwodem?
Tak, ale wymaga to ustanowienia rozdzielności majątkowej, np. na podstawie intercyzy.
Ile trwa postępowanie o podział majątku?
Średnio od kilku miesięcy do kilku lat – w zależności od stopnia skomplikowania i sporów.
Czy sąd zawsze dzieli majątek po połowie?
Zasadniczo tak, ale może ustalić inne proporcje, jeśli jeden z małżonków w szczególny sposób przyczynił się do powstania majątku.
Podsumowanie
Podział majątku wspólnego po rozwodzie to często trudniejszy etap niż sam rozwód. Wymaga przygotowania dokumentów, precyzyjnego wskazania składników majątku i często długiego postępowania sądowego. Warto zadbać o właściwy wniosek i dowody, aby cały proces przebiegł sprawnie i zgodnie z prawem.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
