Błąd w diagnozie lekarskiej – jak dochodzić swoich praw?

Błędna diagnoza lekarska może prowadzić do tragicznych konsekwencji – zarówno zdrowotnych, jak i życiowych. Źle rozpoznana choroba oznacza często brak leczenia, niepotrzebną terapię, pogorszenie stanu zdrowia, a w skrajnych przypadkach nawet śmierć pacjenta. W takich sytuacjach możliwe jest dochodzenie swoich praw – w postaci odszkodowania i zadośćuczynienia. W artykule wyjaśniamy, czym jest błąd diagnostyczny, jak udowodnić go przed sądem i na jaką pomoc można liczyć.

Czym jest błąd w diagnozie lekarskiej?

W świetle prawa cywilnego i orzecznictwa Sądu Najwyższego, błąd diagnostyczny to nieprawidłowe rozpoznanie choroby, pominięcie objawów lub przypisanie ich błędnemu schorzeniu. Może to być zarówno:

• błąd pozytywny – czyli rozpoznanie choroby, której pacjent nie ma (np. nowotworu),
• błąd negatywny – czyli nierozpoznanie rzeczywistej choroby (np. zawału serca, udaru, sepsy).

Nie każdy błąd stanowi jednak podstawę do odpowiedzialności prawnej – musi on wynikać z naruszenia zasad aktualnej wiedzy medycznej, a nie być skutkiem rzadkiego przebiegu choroby czy trudnej diagnostyki.

Najczęstsze przypadki błędów diagnostycznych

W praktyce naszej kancelarii najczęstsze błędy w diagnozie dotyczą:

• zignorowania wyników badań (np. EKG, tomografii, morfologii),
• braku skierowania na badania obrazowe (RTG, USG, rezonans),
• złego przypisania objawów (np. zawał jako nerwica, sepsa jako grypa),
• pomyłek w interpretacji wyników przez laboratorium lub radiologa,
• zaniechania konsultacji specjalistycznej.

Błędy te występują zarówno w szpitalach, jak i w przychodniach POZ, na SOR-ach, a także w placówkach prywatnych.

Skutki błędnej diagnozy – zdrowotne i prawne

Konsekwencje błędnej diagnozy mogą być poważne:

• pogorszenie stanu zdrowia (np. rozprzestrzenienie się nowotworu),
• niepotrzebne leczenie lub operacje,
• nieodwracalne powikłania (np. uszkodzenie narządu, kalectwo),
• utrata możliwości leczenia (tzw. utracona szansa terapeutyczna),
• śmierć pacjenta – w takim przypadku roszczenia mogą zgłosić bliscy.

Z punktu widzenia prawa pacjent ma prawo do pełnej informacji, rzetelnej diagnozy i leczenia zgodnego z aktualną wiedzą medyczną.

Kiedy można mówić o odpowiedzialności lekarza lub szpitala?

Aby doszło do odpowiedzialności cywilnej szpitala lub lekarza za błąd w diagnozie, muszą zostać spełnione trzy warunki:

1. Szkoda – np. uszczerbek na zdrowiu, ból, trwałe powikłania, koszty leczenia.
2. Nieprawidłowe działanie personelu medycznego – czyli naruszenie standardów diagnostycznych.
3. Związek przyczynowy między błędem a skutkiem zdrowotnym.

Nie zawsze łatwo jest wykazać ten związek – szczególnie w przypadku chorób przewlekłych. Kluczowa jest wtedy opinia biegłego lekarza sądowego.

Jak udowodnić błąd diagnostyczny w sądzie?

1. Dokumentacja medyczna

Podstawą dowodową jest karta informacyjna, historia choroby, wypisy, wyniki badań – wszystko, co pokazuje, jak przebiegała diagnostyka i co z niej wynikało.

2. Opinia biegłego

W każdej sprawie o błąd medyczny sąd powołuje biegłego – najczęściej z zakresu interny, onkologii, neurologii lub innej specjalizacji. To biegły oceni, czy postępowanie lekarza było zgodne z aktualną wiedzą i czy można było uniknąć szkody.

3. Dowody dodatkowe

• zezwania pacjenta lub rodziny,
• ekspertyzy prywatne (jeśli dostępne),
• dowody na poniesione koszty i pogorszenie sytuacji życiowej.

Jakie roszczenia przysługują pacjentowi?

W przypadku potwierdzonego błędu diagnostycznego pacjent (lub jego rodzina) może żądać:

• zadośćuczynienia – za cierpienie fizyczne i psychiczne,
• odszkodowania – za koszty leczenia, rehabilitacji, leków, opieki,
• renty – jeśli pacjent utracił możliwość pracy lub wymaga stałej pomocy,
• zwrotu utraconych dochodów, kosztów dojazdów, przystosowania mieszkania,
• w przypadku śmierci – roszczeń mogą dochodzić bliscy (zadośćuczynienie pośmiertne).

Kwoty roszczeń mogą wynosić od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych, a w poważnych przypadkach – ponad milion zł.

Jak wygląda postępowanie o błąd diagnostyczny?

Etap 1: konsultacja i zabezpieczenie dokumentacji

Zalecamy szybki kontakt z adwokatem – który pomoże w pozyskaniu dokumentacji i oceni, czy sprawa ma podstawy.

Etap 2: wezwanie do zapłaty lub zgłoszenie do ubezpieczyciela

Możliwe jest uzyskanie odszkodowania na etapie przedsądowym – wiele placówek medycznych posiada polisę OC.

Etap 3: pozew cywilny

Jeśli sprawa nie kończy się ugodą – kierujemy pozew do sądu, najczęściej przeciwko szpitalowi i jego ubezpieczycielowi. Proces trwa zwykle od 1 do 3 lat.

Jak może pomóc adwokat?

Sprawy o błędną diagnozę są trudne, bo często rozgrywają się na granicy błędu a trudności diagnostycznych. Adwokat może:

• ocenić, czy w ogóle doszło do błędu,
• pozyskać i uporządkować dokumentację medyczną,
• skierować sprawę do konsultacji u lekarzy-biegłych,
• napisać pozew i poprowadzić sprawę w sądzie,
• negocjować ugodę z placówką lub jej ubezpieczycielem.

Reprezentacja procesowa znacząco zwiększa szanse na uzyskanie realnego odszkodowania.

Podsumowanie

Błąd diagnostyczny może mieć poważne skutki zdrowotne i życiowe. Jeśli pacjent nie otrzymał właściwej diagnozy, leczenie było spóźnione lub niecelowe, a jego stan się pogorszył – może dochodzić swoich praw przed sądem. Kluczowa jest dokumentacja, opinia biegłych oraz pomoc profesjonalnej kancelarii, która poprowadzi całą sprawę. Nasza kancelaria z Katowic posiada doświadczenie w dochodzeniu roszczeń za błędne diagnozy – oferujemy kompleksową pomoc i pełne zaangażowanie na każdym etapie sprawy.

tel. 32 307 01 77
[email protected]