Na czym polega warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania kary?
Warunkowe przedterminowe zwolnienie (potocznie: „przepustka z więzienia”) to instytucja prawa karnego wykonawczego, która pozwala skazanemu na wcześniejsze opuszczenie zakładu karnego przed upływem orzeczonej kary, jeżeli spełni określone warunki. Jest to forma szansy na powrót do społeczeństwa dla tych osadzonych, którzy swoją postawą dowiedli, że resocjalizacja przynosi efekty.
Wniosek o warunkowe zwolnienie może złożyć sam skazany, jego obrońca, prokurator, a także dyrektor zakładu karnego. Ostateczną decyzję podejmuje sąd penitencjarny, który ocenia stopień poprawy skazanego oraz ryzyko powrotu do przestępstwa. Przesłanki formalne, a także okoliczności psychologiczne i społeczne odgrywają tu kluczową rolę.
Jakie przepisy regulują przedterminowe zwolnienie z więzienia?
Instytucja warunkowego przedterminowego zwolnienia została uregulowana w art. 77–82 Kodeksu karnego oraz w art. 159–163 Kodeksu karnego wykonawczego. Zgodnie z nimi, podstawowe warunki formalne to:
- odbycie co najmniej połowy kary – w przypadku przestępstw umyślnych,
- odbycie 2/3 kary – jeśli sprawca był uprzednio karany za przestępstwo umyślne,
- odbycie 3/4 kary – w przypadku multirecydywy (art. 64 § 2 k.k.),
- odbycie 15 lat w przypadku kary dożywotniego pozbawienia wolności.
Poza wymogami liczbowymi sąd bierze pod uwagę:
- dotychczasowy przebieg odbywania kary,
- postawę skazanego, jego zaangażowanie w resocjalizację,
- ocenę psychologiczną, opinię wychowawcy,
- warunki środowiskowe po opuszczeniu zakładu karnego,
- potencjalne zagrożenie dla porządku prawnego i ofiar przestępstwa.
Co istotne, decyzja sądu nie jest automatyczna – nawet spełnienie przesłanek czasowych nie gwarantuje pozytywnego rozpatrzenia wniosku. Istnieje także możliwość uchylenia warunkowego zwolnienia, jeżeli skazany nie przestrzega obowiązków lub popełni nowe przestępstwo.
Jakie są koszty ubiegania się o warunkowe zwolnienie?
Choć samo postępowanie przed sądem penitencjarnym nie wiąże się z wysokimi opłatami sądowymi, to warto zasięgnąć pomocy adwokata specjalizującego się w prawie karnym wykonawczym. Profesjonalne przygotowanie wniosku oraz reprezentacja przed sądem znacząco zwiększają szansę na pozytywne rozstrzygnięcie.
- wstępna analiza akt sprawy – bezpłatna,
- koszt konsultacji – od 300 do 500 zł,
- przygotowanie i złożenie wniosku wraz z reprezentacją przed sądem – cena ustalana indywidualnie w zależności od stopnia skomplikowania sprawy.
W przypadku powierzenia prowadzenia sprawy kancelarii, koszt konsultacji jest wliczany w ogólną cenę usługi.
Jakie są możliwe skutki przedterminowego zwolnienia?
W razie pozytywnego rozpatrzenia wniosku, skazany zostaje zwolniony z zakładu karnego na warunkowy okres próby. Okres ten odpowiada długości niewykonanej części kary, ale nie może być krótszy niż 2 lata (przy dożywociu – 10 lat).
W tym czasie osoba zwolniona musi przestrzegać szeregu obowiązków, które może określić sąd, m.in.:
- zgłaszanie się do kuratora,
- zakaz zbliżania się do pokrzywdzonych,
- zakaz opuszczania kraju,
- podejmowanie zatrudnienia lub nauki.
W przypadku naruszenia warunków próby lub popełnienia nowego przestępstwa, sąd może zarządzić wykonanie pozostałej części kary. Jeśli jednak okres próby upłynie bez zastrzeżeń, kara uważa się za odbytą z chwilą zakończenia tego okresu.
W jaki sposób adwokat w sprawach karnych może pomóc w uzyskaniu warunkowego zwolnienia?
Adwokat od spraw karnych odgrywa kluczową rolę w procesie ubiegania się o warunkowe zwolnienie. Już na etapie przygotowania wniosku może on:
- ocenić, czy skazany spełnia przesłanki formalne,
- przygotować odpowiednią dokumentację i uzasadnienie,
- wystąpić do dyrektora zakładu karnego o opinię resocjalizacyjną,
- sporządzić projekt planu dalszego życia osadzonego na wolności,
- reprezentować skazanego przed sądem penitencjarnym.
Obrońca w sprawach karnych może również złożyć zażalenie na postanowienie sądu, jeśli wniosek o warunkowe zwolnienie zostanie oddalony. Prawidłowo przygotowany wniosek, wsparty argumentacją prawną i społeczną, znacząco zwiększa szanse na pozytywną decyzję sądu. Adwokat z Katowic, specjalizujący się w sprawach karnych wykonawczych, może skutecznie przeprowadzić skazanego przez cały proces – od analizy akt po reprezentację na rozprawie.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
