Na początku XXI wieku wiele osób zaciągnęło kredyty hipoteczne denominowane lub indeksowane do dolara amerykańskiego. W tamtym czasie niska wartość dolara sprawiała, że oferta wydawała się atrakcyjna – do momentu, gdy zadłużenie zaczęło rosnąć, a kursy przeliczeniowe narzucane przez banki stały się nieprzewidywalne. Dziś coraz więcej kredytobiorców pyta: czy można odzyskać nadpłacone raty z kredytu dolarowego?
Na czym polegał kredyt dolarowy?
Kredyt dolarowy mógł przybrać formę kredytu denominowanego lub indeksowanego. W obu przypadkach umowa była zawierana w złotówkach, ale powiązana z kursem USD:
- kredyt denominowany – kwota zadłużenia ustalana w dolarach, ale wypłacana i spłacana w złotówkach,
- kredyt indeksowany – przeliczany na USD na etapie wypłaty i każdej spłaty, według kursu ustalanego przez bank.
Banki często stosowały własne tabele kursowe, które nie były znane kredytobiorcy z wyprzedzeniem. Taka praktyka jest obecnie uznawana za nieuczciwą i może stanowić podstawę do unieważnienia umowy lub odzyskania nadpłat.
Czy kredyt dolarowy można unieważnić?
Tak – mimo że kredyty frankowe są obecnie najczęściej kwestionowane w sądach, to umowy kredytowe powiązane z dolarem amerykańskim również zawierają klauzule abuzywne. Jeżeli bank nie informował w sposób przejrzysty o ryzyku kursowym, a zasady przeliczeń były jednostronne i nieprzewidywalne – sąd może:
- uznać całą umowę za nieważną,
- usunąć niedozwolone postanowienia i przeliczyć saldo,
- zobowiązać bank do zwrotu nadpłaconych rat.
Takie wyroki już zapadają – m.in. przeciwko dawnym GE Money Bank, Fortis Bank, BPH czy Raiffeisen.
Jak sprawdzić, czy masz nadpłaty?
Jeśli zawarłeś umowę kredytu w USD w latach 2000–2008 i przez wiele lat spłacałeś raty w złotówkach przeliczanych po niekorzystnym kursie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że:
- spłaciłeś więcej niż rzeczywiście byłeś winien,
- naliczane saldo było sztucznie zawyżone,
- część kapitału i odsetek może podlegać zwrotowi.
Do dokładnej analizy potrzebne są: umowa kredytowa, aneksy, harmonogramy oraz historia spłat. Warto zlecić wyliczenia doświadczonemu doradcy finansowemu lub kancelarii prawnej specjalizującej się w sporach z bankami.
Jak wygląda droga do odzyskania nadpłat?
Postępowanie w sprawach kredytów dolarowych wygląda podobnie jak przy sprawach frankowych:
- analiza prawna umowy i weryfikacja klauzul,
- wezwanie banku do zapłaty lub negocjacji,
- pozew do sądu o zapłatę lub unieważnienie umowy,
- proces – zazwyczaj 1–2 lata, w sądzie rejonowym lub okręgowym.
Roszczenia mogą obejmować zarówno zwrot nadpłat, jak i wykreślenie hipoteki lub uznanie, że nie ma już długu wobec banku.
Czy TSUE pomoże również w sprawach dolarowych?
Wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE (TSUE), choć zapadają na tle spraw frankowych, obowiązują w odniesieniu do każdego kredytu walutowego. Kluczowe kryteria to:
- czy umowa była zawierana z konsumentem,
- czy klient miał realny wpływ na jej treść,
- czy postanowienia dotyczące przeliczeń były jasne i przejrzyste.
Jeśli nie – bank ponosi ryzyko i może być zobowiązany do oddania pieniędzy.
Podsumowanie
Kredyt dolarowy z lat 2000, mimo że mniej znany niż kredyt frankowy, może być podstawą do dochodzenia zwrotu nadpłat, odsetek i innych kosztów. Kluczowa jest analiza zapisów umowy oraz ustalenie, czy bank stosował klauzule nieuczciwe. Jeśli tak – masz realną szansę na wygraną w sądzie. Nie warto zwlekać – roszczenia mogą się przedawnić.
tel. 32 307 01 77
[email protected]
