Czy banki miały prawo dowolnie ustalać kursy walut?
Wiele osób zaciągających kredyty indeksowane lub denominowane do franka szwajcarskiego zastanawia się, czy banki miały prawo arbitralnie ustalać kursy walut. Odpowiedź brzmi: mit. Banki nie miały pełnej swobody w ustalaniu kursów walut, a stosowanie mechanizmów, które pozwalały im na jednostronne określanie wysokości zobowiązań kredytobiorców, zostało uznane za klauzule abuzywne.
Dlaczego jednostronne ustalanie kursów walut było niezgodne z prawem?
Zgodnie z art. 3851 Kodeksu cywilnego, postanowienia umowy, które nie zostały indywidualnie uzgodnione z konsumentem i rażąco naruszają jego interesy, są nieważne. W wielu umowach kredytowych banki stosowały zapisy, które:
- pozwalały im ustalać kurs kupna i sprzedaży walut w sposób nieprzejrzysty,
- nie określały jasnych zasad przeliczania wartości kredytu i rat,
- prowadziły do sytuacji, w której kredytobiorca nie miał wpływu na kurs stosowany przez bank.
Takie zapisy zostały zakwestionowane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) oraz polskie sądy, które uznały, że banki stosowały mechanizmy jednostronnie kształtujące wysokość zobowiązania kredytobiorców.
Jakie były konsekwencje dla banków?
W wyniku licznych pozwów i wyroków sądowych banki zostały zobowiązane do zwrotu nadpłat wynikających z nieuczciwych kursów walut. Kluczowe orzeczenia w tej sprawie to:
- wyrok TSUE z 3 października 2019 r. (C-260/18, sprawa Dziubak),
- orzeczenia Sądu Najwyższego uznające klauzule walutowe za abuzywne,
- liczne wyroki sądów powszechnych nakazujące bankom zwrot nadpłaconych kwot.
W konsekwencji wielu kredytobiorców uzyskało unieważnienie umów kredytowych lub zwrot niesłusznie naliczonych opłat.
Jak może pomóc adwokat?
Osoby posiadające kredyty we frankach lub innych walutach obcych mogą skorzystać z pomocy adwokata specjalizującego się w sporach z bankami. Prawnik może pomóc w:
- analizie umowy kredytowej pod kątem klauzul abuzywnych,
- sporządzeniu pozwu o unieważnienie umowy lub zwrot nadpłat,
- prowadzeniu negocjacji z bankiem,
- reprezentacji w sądzie w sprawach dotyczących kredytów walutowych.
Adwokat z Katowic pomoże skutecznie dochodzić swoich praw i odzyskać nienależnie pobrane przez bank środki.
